In bepaalde regio’s en voor bepaalde doelgroepen is het tijdig bieden van passende zorg nu al een opgave, blijkt uit het rapport ‘Zorgplicht zorgkantoren – beeld 2019 en uitdagingen’ van de NZa. Ze roept zorgkantoren op actief te sturen en mee te denken: “Om de betaalbaarheid, toegankelijkheid en kwaliteit van zorg voor cliënten in de toekomst te borgen”.
Vaak duurt het even voordat cliënten op de juiste plek of op de plek van hun voorkeur terecht kunnen, constateert de zorgautoriteit. “Dan is eerst overbruggingszorg nodig, bijvoorbeeld door verpleegkundigen die thuis komen, met hulp van mantelzorgers uit het eigen netwerk.”
Wachtlijsten
Voor de verpleeghuiszorg namen de wachtlijsten in 2019 opnieuw toe, aldus de NZa, hoewel de stijging niet zo sterk was als in 2018. In de gehandicaptenzorg namen de wachtlijsten af, maar geven de zorgkantoren aan dat het voor cliënten met een complexe zorgvraag lastig is om een passende plek te vinden.
Alle zorgkantoren hebben contact met mensen die wachten (of hun naasten) en soms met cliënten die al zorg krijgen in een instelling. Ze informeren hen over wat wel en niet mogelijk is in de Wlz en indien nodig bemiddelen ze hen naar een passende plek. Bij een complexe zorgvraag vergt dat vaak veel inzet. “Dit jaar heeft de corona-uitbraak grote impact op de levens van Wlz-cliënten, verwanten en naasten en zorgprofessionals. We zagen tijdens de eerste golf van de corona-uitbraak dat mensen langer wachten voor ze de stap zetten naar een instelling.”
Toegankelijkheid
Door de vergrijzing (onder andere hogere instroom in de Wlz, verzwaring zorgvraag) en schaarste op de arbeidsmarkt (bijvoorbeeld verpleegkundigen, specialisten ouderengeneeskunde, huisartsen met voldoende expertise op het gebied van de Wlz-doelgroepen) denkt de NZa dat de betaalbaarheid, toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg verder onder druk komen te staan.
“In de nabije toekomst zien de zorgkantoren grote uitdagingen om ervoor te zorgen dat mensen op tijd de zorg krijgen die zij nodig hebben. De NZa roept de zorgkantoren op zich in te blijven spannen om via de zorginkoop en het sturen op doelmatige zorg het zorgaanbod aan te laten sluiten op de toenemende vraag naar zorg. Goed inzicht in zorgvraag en -aanbod en een meerjarige strategie zijn hiervoor onder meer belangrijke randvoorwaarden, aldus de auteurs.
