De NVZ schreef eind oktober een brief aan de Kamer om te vragen om nieuwe investeringen in de ziekenhuiszorg in 2021. Die zouden nodig zijn om de klappen van de coronacrisis op te vangen. De minister is zich bewust van de grote opgave waarvoor de ziekenhuizen staan, de zorg voor coronapatiënten en de continuïteit van de overige zorg. Zij wijst echter op de grote bedragen die VWS al uittrekt om de kosten voor coronazorg te compenseren en op de afspraken die met zorgverzekeraars zijn gemaakt over de compensatie van verloren omzet. VWS betaalt de rekening voor het opschalen van het aantal ic-bedden, beademingsapparatuur en beschermingsmiddelen. De zorgverzekeraars staan garant voor 100 procent van de omzet die ziekenhuizen voor 2020 hadden verwacht.
Naar nul
Van Ark erkent dat het op dit moment nog niet duidelijk is wat de gevolgen zullen zijn voor de afspraken uit het hoofdlijnenakkoord. Of ziekenhuizen tegen 2022 de omzetgroei naar nul hebben weten te brengen, moet blijken. Het is voor Van Ark geen reden om die afspraak nu al naar de prullenbak te verwijzen. “Ik ben niet van plan om het Bestuurlijk Akkoord MSZ, en ook niet de andere sectorakkoorden, open te breken en ik zie daar ook geen aanleiding toe. Indien er als gevolg van covid-19 aanvullende afspraken nodig zijn, zoals bijvoorbeeld een financiële vangnetregeling in de contractering, kunnen die ook gemaakt worden zonder het Bestuurlijk Akkoord open te breken, zoals het lopende jaar ook aantoont”, schrijft de bewindsvrouw.
Uitgestelde zorg
Ziekenhuizen vrezen dat ze in 2021 de omzet niet zullen weten te beperken, omdat ze een deel van de in 2020 uitgestelde zorg nog zullen moeten leveren. Volgens Van Ark moet ook dit nog worden bezien. “Er zijn gunstigere en minder gunstige scenario’s denkbaar”, stelt ze. “Ik vind het belangrijk dat partijen het gesprek over eventuele financiële knelpunten in het bestuurlijk overleg met elkaar aangaan, zoals we dat ook met alle HLA-partijen (hoofdlijnenakkoord-partijen, red.) medisch-specialistische zorg af hebben gesproken. Daarvoor is het bestuurlijk overleg bedoeld en die ruimte is er. Of die financiële knelpunten er daadwerkelijk zullen komen, valt nu niet met zekerheid te zeggen. Daarvoor zijn de toekomstige effecten van covid-19 te onzeker.”
Zorgverzekeraars
Als er toch financiële knelpunten ontstaan door corona ziet Van Ark het als een taak voor ziekenhuizen en zorgverzekeraars om daar samen oplossingen voor te zoeken. “Momenteel zijn zorgverzekeraars en ziekenhuizen in gesprek over een regeling die aanvullend op de reguliere contractering ook in 2021 een vangnet biedt voor gederfde inkomsten en meerkosten die worden gemaakt in verband met de covid-crisis. Ik ben zelf geen partij in dat gesprek, maar volg de onderhandelingen met belangstelling en roep alle partijen op om voor het jaar 2021 opnieuw goede afspraken met elkaar te maken, in lijn met de beweging naar de juiste zorg op de juiste plek en met een plek voor digitale en hybride zorg.”
Macrobeheersinstrument
Tot slot wijst Van Ark erop dat overschrijdingen altijd nog kunnen worden besproken. “Daarbij is het goed om op te merken dat als er een overschrijding van het macrokader optreedt, er zal worden gekeken naar de aard en oorzaak van de overschrijding. Het macrobeheersinstrument is niet van toepassing op uitgaven die op grond van de gedurende deze pandemie gecreëerde prestaties meerkosten corona en continuïteitsbijdrage zijn gedaan. Daarnaast geldt altijd dat er bij individuele financieel kwetsbare ziekenhuizen, in lijn met de afspraken die ik met de NZa en de NZa met de zorgverzekeraars in het kader van het vroegsignaleringssysteem hebben gemaakt, zal worden ingezet op maatwerkoplossingen om de continuïteit van zorg te borgen.”
