Verkiezingstijd, verlanglijstjestijd. Nog meer dan anders voel je dat democratie een groot goed is. En dat er in Nederland echt iets te kiezen valt. Het is een tijd van mooie woorden en dito plannen. En met meer en langere verlanglijstjes.
Nederlanders en de politiek zien door de coronapandemie het grote publieke belang van goede zorg en welzijn. In de volgende kabinetsperiode moeten belangrijke keuzes gemaakt worden. Want de sector heeft de komende decennia te maken met forse uitdagingen. Als we niets doen nemen de zorgvraag en de arbeidsmarkttekorten de komende jaren alleen maar toe. Ook als RegioPlus hebben we daarom zo’n verlanglijstje voor een volgende kabinet. Twee punten die daarop staan zijn regelluwe experimenteerruimte en het afschaffen van de btw bij het in- en uitlenen van personeel.
Integrale oplossingen
In de wijze waarop de zorg en welzijn in Nederland zijn georganiseerd, draagt niemand integrale verantwoordelijkheid voor de gezondheid en het welzijn van burgers. Zorgverzekeraars, gemeenten, zorgaanbieders; allemaal hebben ze een gedeeltelijke verantwoordelijkheid. Gecombineerd met een oerwoud aan stimuleringsprogramma’s, wetten, regels en afspraken staat dit het tot stand komen van noodzakelijke lokale integrale oplossingen veelal in de weg.
Als samenwerkingsverband van de 14 regionale werkgeversorganisaties heeft RegioPlus als geen ander zicht op wat er in de regio over de domeinen heen gebeurt. Wat er wel lukt en wat juist niet, en wat de oorzaak is van stagnerende ontwikkelingen. Waarom samenwerkingen al dan niet leiden tot structurele constructieve verbeteringen, passend bij de uitdagingen van vandaag en van de komende jaren. Een heel nieuw zorg- of gezondheidsstelsel zou in een ideale wereld misschien een eind kunnen maken aan alle nu ervaren barrières. Maar wij zijn realistisch genoeg om te kijken naar de mogelijkheden binnen het bestaande stelsel.
Regelluwe experimenteerruimte
Wij zien dat er meer ruimte nodig is voor regionale ontwikkelingen, waarbij een lokale integrale verantwoordelijkheid voor gezondheid en welzijn centraal staat. Niet nog meer pilots en programma’s, maar selectieve integrale regelluwe experimenteerruimte gericht op gezondheid en welzijn van alle burgers. Betrokken lokale voortrekkers zouden de ruimte moeten krijgen om een nieuwe manier van werken te ontwikkelen, met nieuwe samenwerkingsvormen, die passen bij de behoeften van de burgers in de desbetreffende wijk of stad, of bij de arbeidsmarktomstandigheden in die regio. Domeinoverstijgend samenwerken kan bovendien kosten besparen, zo bleek onlangs uit onderzoek in opdracht van VWS.
We stellen het doel – gezondheid en welzijn – boven de inrichting van ons stelsel, de belangen van individuele organisaties en instanties. Daarmee wordt tegelijkertijd duidelijk wat nu de belangrijkste barrières zijn om daar te komen. Dat zijn immers de regels die tijdelijk buiten werking worden gesteld om te komen tot deze maatschappelijk gewenste oplossingen. Dit geeft belangrijke inzichten in de eventuele aanpassingen die nodig zijn in het stelsel.
Afschaffen van de btw bij het in- en uitlenen van personeel
Een heel concrete aanpassing waarvoor wij pleiten betreft het afschaffen van de btw bij het in- en uitlenen van personeel tussen zorg en welzijnsinstellingen. Dit bevordert de samenwerking tussen aanbieders zorg en welzijn in de regio en zal daardoor een flinke bijdrage leveren aan het oplossen van de arbeidsmarktproblematiek. Afschaffen van de btw bij het in- en uitlenen van personeel brengt regionaal werkgeverschap, grotere contracten en een duurzaam antwoord op de zzp-trend een stuk dichterbij. Want in dat geval dalen de kosten voor zorg- en welzijnsorganisaties om gezamenlijk te komen tot passende oplossingen voor een toekomstgerichte arbeidsmarkt. Een arbeidsmarkt die aantrekkelijk is voor de nieuwe en toekomstige generaties en ruimte geeft aan inspirerende en vernieuwende regionale opleidingsprogramma’s. Al met al een relatief pragmatische en concrete aanpassing, met een enorme impact op de noodzakelijke innovatie en vernieuwing vanuit de sector zelf.
Net als vroeger voor 5 december is mijn verlanglijstje nog langer dan deze punten. Maar ik ben ervan overtuigd dat deze 2 een wezenlijke impact kunnen hebben. Het worden weer spannende tijden.
Jelle Boonstra
Directeur-bestuurder RegioPlus
Het Grote Zorgdebat vindt plaats op maandag 8 maart 2021 van 19.30 tot 21.00 uur. Er is gekozen voor een online bijeenkomst. Het debat is vrij te volgen voor iedereen die zich betrokken voelt bij de gezondheidszorg in Nederland. Aanmelden kan hier. Aansluitend houdt Skipr een nabespreking van het debat met prominenten uit het veld.
Mooie blog Jelle!