De ‘Tien uitgangspunten voor toekomstbestendige ouderenzorg’ is een initiatief van ActiZ, ANBO, CNV, FBZ, FNV, KBO-PCOB, LOC Waardevolle zorg, MantelzorgNL, NU ‘91, Patiëntenfederatie Nederland, V&VN en Zorgthuisnl. “De uitdagingen stapelen zich op en toekomstgerichte oplossingen ontbreken. De vergrijzing noopt tot politieke keuzes en de totstandkoming van een nieuw kabinet biedt hiervoor een uitgelezen mogelijkheid. Met een gedegen en breed gedragen visie voor de lange termijn en concrete maatregelen op de korte termijn kunnen we de toekomst van de ouderenzorg veiligstellen. Het kan en moet anders”, stellen de coalitiepartners.
Dementie
De organisaties wijzen op de forse opgaven waar de ouderenzorg de komende jaren voor komt te staan. “Uit de beschikbare cijfers komt naar voren dat het aantal 90-plussers en mensen met dementie de komende 20 jaar verdubbelt. En daarmee ook de vraag van mensen naar ouderenzorg. Daarnaast slaat de vergrijzing aan twee kanten toe. Om in 2040 dezelfde zorg te kunnen bieden aan het toenemende aantal 75-plussers, moet het aantal ouderenzorg-banen verdubbelen naar 700 duizend. Maar veel zorgmedewerkers gaan met pensioen en de toestroom van jonge zorgmedewerkers stokt. Mantelzorgers kunnen deze extra druk niet opvangen. Waar in 2018 tegenover elke 75-plusser die mantelzorg ontvangt nog bijna vijf potentiële mantelzorgers stonden, zullen dat er in 2040 volgens het CPB slechts drie zijn.”
Radicale focus
De ‘Tien aandachtspunten voor toekomstbestendige ouderenzorg’ bestrijken een breed scala aan onderwerpen. “Van arbeidsmarkt tot wonen, van regelgeving tot samenwerking en van innovatie tot opleiden. De oplossingen moeten gezocht worden in een radicale focus op de behoefte van de oudere en zijn omgeving, met veel oog voor kwaliteit van leven en voor preventie om gezondheid te behouden en te versterken en ziekte te voorkomen”, zo is te lezen in het advies.
Ethische vraagstukken
De landelijke vertegenwoordigers van ouderen, patiënten en cliënten, mantelzorgers, werknemers, zorgprofessionals en zorgorganisaties staan klaar om hun aandeel te leveren in het aanpakken van de uitdagingen. Ze kunnen dat echter niet alleen, stellen ze. “Het gaat om een uitdaging voor de samenleving als geheel, met een grote verantwoordelijkheid voor de overheden en financiers.” Een van de tien punten vraagt dan ook om een maatschappelijke discussie over de kwaliteit van zorg en leven. “Het is van belang moeilijk bespreekbare ethische vraagstukken die in de ouderenzorg voortdurend aan de orde zijn niet uit de weg te gaan”, aldus de twaalf.
Nieuw kabinet
De partijen roepen de politiek op de uitgangspunten te omarmen. “Gezien de uitdagingen waarmee de vergrijzing de samenleving confronteert, is het van belang dat het nieuwe kabinet de breed gedragen uitgangspunten voor de toekomst van de ouderenzorg overneemt.”