Een voorbeeld dat Henk Westendorp aanhaalt, is de hartlounge in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven. De afdeling is zo ingericht dat patiënten hun behandelingen in het hart- en vaatcentrum zo voorspoedig en comfortabel mogelijk kunnen ondergaan. Patiënten worden in een sfeervolle omgeving op de ingreep voorbereid, en begeleid naar de aangrenzende behandelkamer. Na de ingreep kunnen ze weer bijkomen in de Hartlounge, en daarna mogen ze in de meeste gevallen dezelfde dag weer naar huis.
Als de patiënt in de hartlounge arriveert, staat er een team klaar van cardiologen en verpleegkundigen voor de behandeling. Patiënten met een vergelijkbare aandoening en zorgzwaarte worden op één dag gepland. ‘Zo staat de patiënt echt centraal,’ aldus Westendorp. “Het oogt als een relaxte omgeving, maar zoals cardioloog van het Catharina Pim Tonino zegt, in werkelijkheid is het Hartcentrum de spil in een ingewikkeld logistiek proces, gericht op hoge kwaliteit van zorg en op het welbevinden van de vijfduizend hartpatiënten die er jaarlijks een ingreep ondergaan.”
Rapportcijfer 9
De Hartlounge is door het Catharina Ziekenhuis in nauwe samenwerking met Medtronic ontwikkeld. ‘Patiënten zijn minder lang in het ziekenhuis en cardiologen kunnen daardoor meer patiënten behandelen. Deze manier van werken leidt ook minder complicaties en lagere kosten. En de 5000 patiënten per jaar waarderen de hartlounge met gemiddeld een rapportcijfer 9.’
Ook opmerkelijk, in een tijd dat ziekenhuizen behandelingen moeten afzeggen vanwege Covid19: tijdens de eerste coronagolf in het voorjaar van 2020, toen Brabant een brandhaard was van de pandemie, kon maar liefst tachtig procent van de geplande behandelingen in de hartlounge gewoon doorgaan. Dat lukte dankzij de planningsstructuur die Medtronic met het Hart en Vaatcentrum had opgezet voor de hartcatheterisatiekamers.
Kopenhagen
Het is dan ook niet verbazend dat dit concept is uitgerold in andere ziekenhuizen. In Kopenhagen bijvoorbeeld. ‘En tot tevredenheid van zorgprofessionals en patiënten,’ aldus Westendorp.
Nederland is wat zorg en zorginnovatie betreft een voorbeeldland, stelt Westendorp vast. ‘Ik heb veel in het buitenland gewoond en gewerkt, maar ik kom toch echt tot de conclusie dat het zorgstelsel hier heel goed is en de bereidheid tot innoveren hoog. Dat merken we ook in gesprekken met universiteiten. We ondersteunen ook start ups en scale ups en zien hoe zij ook een kans krijgen in Nederland. Dat is best iets om trots op te zijn.’
Tegelijkertijd hebben artsen en bestuurders een gezonde aarzeling als het om vernieuwing gaat. ‘Het uitgangspunt is: laat eerst maar eens zien wat het oplevert, of het werkt. Dat is een goede kritische grondhouding.’ Ook daarbij hebben we geleerd dat technologie het best tot zijn recht komt als naast training ook de zorgprocessen worden geoptimaliseerd.
Aansluiten bij wensen
Westendorp: ”De volgende stap in innovatie is het gebruik van data om de kwaliteit van zorg te meten voor een populatie. En om vervolgens deze data te analyseren en te gebruiken voor de behandeling van een individuele patiënt. Als bedrijf, als ziekenhuis en als arts kan je zo ook meten waar je sterk in bent of waar verbetering nodig is. Uiteindelijk zal dit ook helpen om gezamenlijk verantwoording te nemen voor uitkomsten en kosten en daar strategische keuzes in maken. Ook om te bepalen welke zorg je op welke plek kunt leveren. Hieraan willen wij ook een bijdrage leveren door Data Enabled Therapy en AI. Dit doen we momenteel in Maastricht UMC bij Hart en Vaatcentrum. We hebben samen dashboards ontwikkeld waarin processen worden gekoppeld aan uitkomsten en kosten. Dit geeft inzichten voor specifieke patiëntengroepen, bv voor patiënten met hartfalen of incontinentie. Data en inzichten worden steeds vaker gebruikt om het gesprek met patiënten te faciliteren en samen te beslissen over het wel of niet volgen van een bepaalde therapie. “Real-world data” is ook waardevol om het gesprek met verzekeraars aan te gaan over groei of nieuwe betalingsmodellen. Tot slot is het een mooie bron voor research en zelfs verbetering van behandelrichtlijnen.
Niet alleen technologie
Technologie zoals robotics, sensoren, en AI in combinatie met de juiste zorgprocessen en data analytics zal de route zijn voor de toekomst. Medtronic is ruim 70 jaar geleden begonnen in een garage. Oprichter Earl Bakken schreef daar de missie die nog altijd leidend is: dat Medtronic uitkomsten wil verbeteren voor patiënten. Daar werken momenteel 90.000 mensen aan bij Medtronic die gezamenlijk met artsen, zorgpersoneel en directie van ziekenhuizen de kwaliteit elke dag beter willen maken.
