Vanaf 2022 moeten alle zorgaanbieders hun jaarrekening openbaar maken. Dit gold tot nog toe alleen voor een aantal sectoren, waaronder de medisch-specialistische zorg, persoonlijke verzorging, verpleging en psychiatrie. De plicht wordt uitgebreid naar alle zorgaanbieders om de transparantie over de besteding van publiek geld te vergroten. Een openbare jaarverantwoording zou ook helpen om oneigenlijk gebruik en fraude op te sporen.
Administratieve belasting
De Eerstelijnscoalitie, coalitie van beroepsverenigingen uit de eerstelijnszorg, zette in een brief aan de minister grote vraagtekens bij de uitvoerbaarheid van deze nieuwe verplichting. Het aanleveren van een jaarrekening zou een extra administratieve belasting zijn. Een opdracht om gegevens te leveren aan het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zou daar nog een schepje bovenop doen. Voor eenmanszaken zou het daarnaast kunnen betekenen dat hun individuele inkomen openbaar zou worden.
“Ik begrijp heel goed dat deze openbare jaarverantwoordingsplicht, voor de sectoren van zorgaanbieders waarvoor deze verplichting nieuw is, weerstand oproept”, schrijft Van Ark in haar reactie hierop. “Het geeft regeldruk, terwijl zorgaanbieders het liefst hun tijd besteden aan het verlenen van goede zorg. Echter voor het verlenen van goede zorg is het ook van belang om de bedrijfsvoering goed op orde te hebben.”
Eenmalige aanlevering, meervoudig gebruik
De minister wijst erop dat een openbare verantwoording één keer per jaar bijdraagt aan beter toezicht en informatie voor andere stakeholders, zoals zorginkopers, cliëntenraden en onderzoekers. “Hierbij geldt het adagium van ‘eenmalige aanlevering, meervoudig gebruik’”, aldus de minister.
Accountantsverklaring
Hoewel Van Ark niet wil tornen aan de verplichting om een openbare jaarrekening aan te leveren, komt ze de branche op punten wel tegemoet. De minister maakte eerder al bekend dat kleinere zorgorganisaties, met een omzet tot 12 miljoen euro, geen accountantsverklaring hoeven te overleggen. Dat zou de regeldruk al met 90 procent verminderen ten opzichte van de oorspronkelijke ontwerpregeling.
Financiële ratio’s
De Eerstelijnscoalitie zet in haar brief aan Van Ark vraagtekens bij het nut van het aanleveren van financiële ratio’s, zoals de solvabiliteit, bij eenmanszaken. De vereniging maakt zich ook zorgen dat hierdoor indirect het inkomen van de eigenaar van de eenmanszaak zichtbaar zou zijn. “Het gaat bij eenmanszaken om een 6-tal financiële ratio’s. Deze ratio’s kunnen op basis van de eerder genoemde balans en staat van baten en lasten vrij eenvoudig worden uitgerekend en geven inzicht in de financiële bedrijfsvoering van de eenmanszaak”, reageert de minister. “Daarbij wordt de mogelijkheid gegeven een toelichting te geven, als de eigenaar van de eenmanszaak denkt dat deze ratio’s een vertekend beeld geven.”
Vragen geschrapt
Verder is de vragenlijst bij de openbare jaarverantwoording teruggebracht tot het meest basale, zo laat Van Ark weten. De vragen die overblijven gaan over de identiteit, de naleving van de Governancecode Zorg 2017, personeelssamenstelling, organisatiestructuur, aantal unieke patiënten en naleving van de eisen omtrent klachten, inspraak en cliëntenraden. De aangepaste regeling met de beperkte vragenlijst is opnieuw voorgelegd aan het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR). Naar aanleiding van het advies van ATR wordt bekeken of nog twee vragen uit de vragenlijst kunnen worden geschrapt.
CBS
De vrees dat ook het CBS met extra informatieaanvragen komt, neemt Van Ark weg. “Het CBS zal alleen informatie vragen die niet onderdeel is van de openbare jaarverantwoording en voorts alleen informatie aan partijen vragen als voor het CBS niet al een alternatieve bron toegankelijk is. Het CBS wijst daarbij op het feit dat het CBS gebruik kan maken van gegevens van de belastingdienst (Winstaangifte inkomstenbelasting/ vennootschapsbelasting) over eerstelijnszorgaanbieders. Daarmee is de verwachting dat het voor het CBS niet noodzakelijk is om bij de eerstelijnszorgaanbieders, waarvan de gegevens al bij het CBS bekend zijn, extra informatie uit te vragen.”
Slim portaal
De minister hecht eraan de sectoren van zorgaanbieders, waarvoor een openbare jaarverantwoording nieuw is, zo goed als mogelijk te faciliteren, schrijft ze. Het digitale portaal vanaf verslagjaar 2022 wordt daarom op een klantvriendelijkere en ‘slimme’ manier vormgegeven. Bekende gegevens uit het handelsregister of voorgaande verslagjaar worden automatisch ingevuld en zorgaanbieders krijgen alleen de vragen te zien die op hun individuele situatie van toepassing zijn.
Overgangsjaar
Tot slot verklaart Van Ark het jaar verslagjaar 2021 tot overgangsjaar. “Daarmee is er voldoende tijd om gezamenlijke communicatie te ontwikkelen, opdat een individuele zorgaanbieder wordt meegenomen in wat dan precies wordt verwacht en de zorgaanbieder zich op een prettige manier kan voorbereiden”, aldus de minister.
