Opleving covid
“Ik ben een rasoptimist”, begint David Jongen zijn alarmerende open brief. Toch is hij nu zeer bezorgd over de ziekenhuiszorg in de nabije toekomst. Hij vreest de komende weken een stevige opleving van het aantal covid-patiënten doordat er nog te veel ongevaccineerden zijn. Nu al is het ‘pompen of verzuipen’ voor de meeste ziekenhuizen om de covid-zorg te combineren met de reguliere ziekenhuiszorg. Covid-patiënten bezetten momenteel 25 tot 35 procent van de IC-bedden. Dat zullen er alleen meer worden nu vakantiegangers terugkomen, het herfstweer en het openen van de samenleving, verwacht Jongen. “Het verder opschalen van onze IC-capaciteit tot meer dan 1.150 bedden is zo goed als kansloos.”
Inhaalzorg
Het inhalen van de enorme zorgachterstand is de tweede bron van zorg. Het NZa schat het aantal in te halen operaties op 170.000 tot 210.000. Maar het is in de huidige omstandigheden “uiterst ingewikkeld” om zorg in te halen, omdat er “eenvoudigweg te weinig beschikbaar personeel” is. Ziekenhuizen hebben te maken met een forse uitstroom van gekwalificeerde en goed opgeleide mensen. “Een 24/7 baan met dito roosters is gewoon pittig. Zeker in en na een heftige pandemie.”
Cao-onderhandelingen
Als derde factor noemt Jongen de cao-onderhandelingen, waardoor ziekenhuizen in een onmogelijke spagaat komen. De vakbonden vragen een forse inkomensverbetering. Jongen begrijpt dat wel, gezien de cruciale rol van de zorg in de coronacrisis. Maar de ziekenhuizen hebben in hun budget maar “zeer beperkt” ruimte voor loonsverhoging. Als ze zouden mee bewegen met de vakbonden, gaan ze rode cijfers schrijven. Dat zou ze weer dwingen tot snijden in personeel. “We staan met de rug tegen de muur.”
Ziekenhuiszorg loopt vast
Artsen, verpleegkundigen en andere medewerkers zijn “emotioneel en fysiek al moe en leeg”. Dit komt doordat ze anderhalf jaar “volle bak en onder hoge druk met zwaar zieke patiënten hebben gewerkt”. Door deze mix van oorzaken zal de ziekenhuiszorg de komende maanden vastlopen. “De turbo werkt niet meer. De motor loopt vast. We zullen vanwege capaciteitsproblemen weer reguliere zorg moeten afschalen, we zullen nauwelijks toekomen aan inhaalzorg en we zullen als werkgevers geconfronteerd worden met teleurgesteld en moe personeel.”
Ziekenhuisopnames voorkomen
Ziekenhuizen halen alles uit de kast om personeel gezond en vitaal te houden. Ze leiden verpleegkundigen en artsen op. Ze overleggen met de wijkverpleging, huisartsen en verpleeghuizen hoe ze het aantal ziekenhuisopnames kunnen beperken. Maar dat is niet genoeg, stelt Jongen. “We hebben hulp nodig.”
Vaccineren is effectief en gratis
En wel van het kabinet. Dat kan op drie punten hulpen. In de eerste plaats door bij mensen nog meer aan te dringen op vaccineren. Bij mensen met niet-westerse achtergrond en een lage economische status is er meer uitleg nodig. “Vaccineren is immers veilig, bewezen effectief én helemaal gratis.” Niet-vaccineren leidt tot maatschappelijke schade, extra kosten en onnodig extra druk op zorgpersoneel. Jongen roept het kabinet op om een geldige QR-code verplicht te stellen voor restaurant- of terrasbezoek.
Niet versoepelen
Verder versoepelen lijkt Jongen met de huidige aantallen besmettingen onverstandig. Hij begrijpt de druk uit de samenleving, maar roept op tot meer geduld. “De deltavariant is te besmettelijk, de besmettingscijfers zijn te hoog en de ziekenhuizen nu al te zwaar belast.”
Geld voor hoger loon
Tot slot doet Jongen een dringend oproep aan het kabinet om meer geld beschikbaar te stellen voor de cao-onderhandelingen. Het personeel verdient in zijn ogen een hoger loon als waardering voor hun inzet in de covid-pandemie. Alleen zo kan verdere personeelsuitstroom worden voorkomen. Jongen ondertekent zijn open brief als voorzitter van de bestuursraad van Zuyderland en spreekt dus niet namens de NVZ.
Er is een uitstroom van verplegend personeel, zij nemen ontslag bij hun werkgever en het contract voor onbepaalde tijd vervalt dan.
Zij gaan vervolgens voor een uitzendbureau werken of als ZZP ér.
Verdienen ogenschijnlijk daardoor meer.
Maar de nadelen worden niet becijferd.
Hoe zit het met hun pensioen opbouw?
Hoe zit het met her en bijscholing? Enz.
Ziekenhuizen die hun personeel willen behouden moeten de voordelen en nadelen op een rij zetten en publiceren. Dan gaan de potentiele overstappers pas gefundeerd nadenken.
Ir. W.J.A. Gulpen BC.
Landgraaf
Lijkt mij niet taak van ziekenhuizen om voor en nadelen op een rij te zetten. Moeten ‘overstappers’ zelf doen. Wat wel helpt is beter/moderner personeelsbeleid en beter salaris bieden. Niet telkens naar de overheid kijken voor meer geld. Ziekenhuizen en verzekeraars moeten dit met elkaar gaan regelen. Verzekeraars zijn immers verplicht tot levering van adequate zorg voor hun verzekerden. Komt dit echt in gevaar dan zijn het verzekeraars die dit moeten oplossen door ruimere ziekenhuis budgetten met ziekenhuizen af te spreken.
David de Jongen (vice-voorzitter van de koepel van ziekenhuizen) zou eens moeten aangeven hoe hoog het ziekte verzuim in zijn ziekenhuis en gemiddeld alle ziekenhuizen samen was voor covid.
Voor het Zuyderland weet ik niet de cijfers. Gemiddeld voor alle ziekenhuizen lag dit circa tweemaal zo hoog (of meer?) dan gemiddeld bij bedrijven in Nederland. Dat wijst op structurele personeelsproblemen!! die bij druk op het systeem (covid) natuurlijk groter worden. Kern van de kwestie is dus het personeelsbeleid in ziekenhuizen in structurele zin. Ziekenhuizen zijn hiermee altijd ‘weggekomen’ omdat er geen cosequenties waren. Het wordt dus nu tijd om structurele problemen eindelijk (zelf) op te lossen samen met verzekeraars (en wellicht overheid). Niet alleen met geld!!! Eerste stap is eigen personeelsbeleid nog eens bekijken (inclusief structureel te hoog verzuim). Betoog de Jongen zou aan geloofwaardigheid winnen wanneer ook hand in eigen boezem wordt gestoken.
Makkelijk van de heer Jongen om nu de ‘bal’ bij de regering te leggen. Personeel loopt weg omdat de werkdruk te hoog is, het salaris en de autonomie te laag. Daarnaast is er in ziekenhuizen structureel iets mis met de sturing van het personeelsbeleid en het aansturen van het personeel. Daarnaast hebben ziekenhuizen verzuimd om in te spelen op veranderingen m.b.t. personeel. Voor de COVID-19-crisis was er al een groot te kort aan IC-, OK- verpleegkundigen. Dat ziekenhuizen nu extra geld er bij willen is onjuist, onterecht en niet nodig. Ze moeten eerste een kritisch kijken naar hun uitgaven patroon. Immers, ziekenhuizen schakelen te pas en te onpas dure bureaus in voor het vinden van directeuren en managers, voor strategische adviezen, voor samenwerkingen, etc. Gebruik hier eigen personeel voor. Bespaart geld en vergroot het innovatieve vermogen van eigen medewerkers. Daarnaast gaat er bij de algemene ziekenhuizen te veel geld naar de vrijgevestigde medisch specialisten en MSB’s. Dit is allemaal geld dat voor andere zorgonderdelen gebruikt moet worden. Dus regering en tweede kamer: geen extra geld naar ziekenhuizen.