Waarom de patiëntenbeweging financiële steun nodig heeft

Het was een bijzondere brief, die we onlangs aan de demissionaire bewindslieden van VWS konden sturen. In een zogeheten ‘letter of support’ spraken tal van landelijke belangenorganisaties zich uit over ‘ruimhartige steun’ aan de patiënten- en cliëntenbeweging. Onder meer LHV, ActiZ, ZN, VGN, V&VN, NVZ, en de Nederlandse GGZ ondertekenden de brief.

Die ruimhartige steun is wat de ondertekenaars van de brief betreft niet alleen facilitair en moreel, maar ook financieel. Daar is een simpele reden voor. Er gaat in de zorg meer dan 100 miljard euro om, een in potentie verontrustende ontwikkeling waarover al veel gezegd en geschreven is. Maar waar het mij nu om gaat, is dat slechts een fractie daarvan is bestemd voor organisaties die opkomen voor het belang van diegene om wie het toch allemaal gaat, de patiënt. Om precies te zijn 0,02 procent.

Niet betrekken van de patiënt

Er gaat veel goed in de zorg, ik zal de eerste zijn om dat te beamen, maar er kan ook nog veel beter. Wat misgaat heeft vaak te maken met eigenstandig gedrag van zorgverleners en zorgorganisaties. Met andere woorden: het niet betrekken van de patiënt. Onderzoek wijst keer op keer uit dat de zorg beter, klantgerichter en goedkoper wordt als je de patiënt erbij betrekt. De dokter is de medische expert, de patiënt is de expert van het eigen lichaam. Die combi werkt heel goed. Dat is dan ook de kern van de recent gestarte campagne Begin een goed gesprek over samen beslissen.

Tot zover de theorie. Maar er is ook een praktijk. En dat is een praktijk waarin, ondanks alle goede bedoelingen, de patiënt niet altijd centraal staat. De zorg is georganiseerd zoals het voor zorgaanbieders handig is, niet voor de patiënt. De maatschappelijke druk om dit veranderen is groot, maar de tegenkrachten zijn nog altijd sterk.

De patiëntenbeweging maakt daarbij het verschil. We lobbyen, zetten zaken op de agenda, komen op voor een maatschappelijk belang. Wij zetten de patiënt en zijn leefwereld echt centraal. En daar zijn middelen voor nodig. It comes with a price. En die moet hoger zijn dan 0,02 procent van het zorgbudget.

Dianda Veldman

Directeur/bestuurder Patiëntenfederatie Nederland