Meer werken biedt voordelen voor alle partijen: meer inkomen en pensioen voor werknemers, een oplossing voor openstaande vacatures voor werkgevers en economische groei voor BV Nederland. Laten we daarbij het begrip meer werken nuanceren. Meer werken is niet een kwestie van “iedereen fulltime”. Sterker nog, de door het CNV geambieerde werkweek van 30 uur is voor een aanzienlijke groep werknemers al een stevige ambitie. Een Nederlandse vrouw werkt gemiddeld 27 uur. De gemiddelde contractgrootte in de zorgsector is 23,6 uur waarbij meer dan de helft van de vrouwelijk medewerkers een contract van 25 uur of minder heeft. De gemiddelde contractomvang is het primair onderwijs is 28,8 uur. De kansen liggen vooral bij kleine deeltijdbanen, waarbij 4 uur meer werken al een verschil maakt. En, tegen populaire geloof in, is de wil om te werken is er wel degelijk. 8 op de 10 vrouwen zouden volgens het SCP best meer willen werken. Ook in ons werk in de zorg zien we consistent terug dat een grote groep medewerkers, zij het onder de juiste voorwaarden, openstaat voor een groter contract.
Gaten dichten
Kansen te over, nu deze alleen nog daadwerkelijk realiseren. Uit ervaring weten wij, als organisatie actief op contractuitbreiding in de zorg en het onderwijs, hoe weerbarstig de praktijk is. De realiteit is dat bij de meeste zorgorganisaties de focus vooral op werving van nieuwe medewerkers ligt. Gaten in het rooster vooral gedicht worden met dure flexkrachten in plaats van het benutten van het potentieel onder het eigen personeel. Ons onderzoek onder meer dan 17.500 zorgmedewerkers in samenwerking met PGGM&CO liet zien dat bijna de helft van de medewerkers nooit over meer werken met zijn werkgever spreekt. Daarnaast zijn er praktische belemmeringen die grotere contracten in de weg staan zoals vervelend roosters of een gebrek aan flexibiliteit. En door dit alles speelt het thema beloning. Veel vrouwen zijn maar weinig bezig met hun inkomen en pensioen. Het is vaak onduidelijk hoeveel meer werken oplevert. Uiteraard zijn er nog steeds gevallen waarin meer werken door het wegvallen van toeslagen en heffingskortingen maar marginaal meer oplevert
Deeltijdprinsesjes
Maar de grootste uitdaging in de praktijk blijkt de diep ingesleten deeltijdnorm. Een norm die heeft geresulteerd in tal van overtuigingen, aan de kant van werkgevers én werknemers: dat “vrouwen toch niet willen werken”, dat “meer werken toch niks oplevert”, “dat het toch niet kan binnen de roosters”. Een norm waar we als land lange tijd ons hele systeem om heen hebben geoptimaliseerd: van de kinderopvang tot aan verlofregelingen. Die hoefden niet al te genereus te zijn omdat de aanname was dat moeders toch in deeltijd gingen werken. Een norm die nog versterkt wordt door oneliners in de media zoals “deeltijdprinsesjes”.
Genoeg potentieel om te pakken, maar dat is helaas geen kwestie van een druk op de knop. Meer werken vraagt om een ware cultuuromslag bij werkgevers en werknemers en veranderingen binnen “het systeem”. Meer werken is hard werken en een kwestie van focus, tijd, energie en een hele lange adem. Maar het kan wél.
Wieteke Graven
Oprichter en voorzitter van Stichting Het Potentieel Pakken en ambassadeur op het thema Meer uren werken bij Actie Leer Netwerk.
keep up the great job, casino online