De WHO wijst in een rapport op de toenemende druk op verwerkingssystemen voor medisch afval zoals injectienaalden, gebruikte testkits en lege vaccinflesjes. Het gaat om een flinke hoeveelheid puin omdat wereldwijd miljarden coronavaccins zijn toegediend. Ook het testen van mensen geeft afval. In de vele miljoenen weggooide testkits zitten zowel plastic als chemicaliën.
Hulpmiddelen
In het rapport schat de WHO ook dat tussen maart 2020 en november 2021 persoonlijke beschermingsmiddelen via de VN zijn besteld met een gezamenlijk gewicht van zo’n 87.000 ton. Dat staat gelijk aan het gewicht van honderden blauwe vinvissen. Die hulpmiddelen eindigden na gebruik waarschijnlijk grotendeels in het afval.
Beschermingsmiddelen
“Het is essentieel dat ons gezondheidspersoneel de beschikking heeft over de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen”, zei WHO-topfunctionaris Michael Ryan. “Maar is het ook cruciaal dat er een garantie is dat het veilig is te gebruiken zonder negatieve gevolgen voor de omgeving.”
Ook voor de pandemie zouden veel instellingen al hebben geworsteld met het wegwerken van medisch afval. De gezondheidsorganisatie komt nu met een aantal aanbevelingen. Zo moeten zorgverleners en burgers nadenken over wanneer het noodzakelijk is om persoonlijke beschermingsmiddelen te gebruiken. Zo gebruiken veel mensen handschoenen bij het toedienen van vaccins, terwijl de WHO dat niet aanbeveelt.
Hergebruikt
Ook adviseert het WHO om beschermingsmiddelen te maken die je kunt hergebruiken, die minder uitgebreid zijn ingepakt of bestaan uit materiaal dat op milieuvriendelijke wijze is af te breken. Daarnaast moeten ziekenhuizen investeren in betere methoden om medisch afval te verwerken en in de lokale productie van dergelijk materieel voor zorgverleners.
Maasstad
Het Maasstad Ziekenhuis sloot zich in januari samen met andere ziekenhuizen aan bij het Rotterdamse Klimaatakkoord. Bij de onderhandelingen daarover deelden de ziekenhuizen als Maasstad, Erasmus MC en Ikazia hun ervaringen met het verminderen van medisch afval.
Zo bedacht het Rotterdamse ziekenhuis dat het mogelijk was om ‘papier’, gemaakt van polypropyleen, van de operatiekamers apart in te zamelen. Daar zijn plastic kruisjes van gemaakt om apparaten in te plaatsen. Vroeger werden deze kruisjes apart ingekocht, maar door te recyclen is dat niet meer nodig.
Zwervende mondkapjes
Milieuorganisaties Nederland Schoon en Milieu Centraal zetten zich al langer in om zwervende mondkapjes en ander corona-afval op straat te verminderen. De woordvoerster van Milieu Centraal weet dat ziekenhuizen kijken naar het verminderen van afval in de operatiekamers. Het afval van consumenten is ook te beperken, denkt de woordvoerster.
“Zo kan er misschien minder verpakkingsmateriaal verloren gaan bij een antigeentest of is er minder materiaal nodig bij een zelftest”, aldus de woordvoerster. “Gezondheid gaat natuurlijk altijd boven afvalpreventie, maar we moeten ons wel afvragen of we slimme stappen kunnen zetten om ook de milieu-impact mee te nemen.” (ANP)
