2.7.2015 ÄZ: Zusammengeflicktes Gehirn: Mentale Krankheiten bekommen noch immer nicht die nötige Aufmerksamkeit. © freshidea / fotolia.com Ärzte Zeitung / App / 124D02 / 02.07.2015 Brain disease therapy and mental health treatment concept as a sheet of torn crumpled white paper taped together shaped as a side profile of a human face on wood as a symbol for neurology surgery and medicine or psychological help.
Nederland staat in de top vijf van landen waar veel aandacht is voor mentale gezondheid. Het was een klein bericht op de website van een Britse verzekeraar deze week. Toch is er ook hier nog wel wat te winnen. Inzetten op preventie van mentale gezondheidsproblemen zou een hoop zorgkosten besparen. In het nieuwe coalitieakkoord is eind 2021 dan ook de ambitie opgenomen om het bestaande Nationaal Preventieakkoord te verbreden met het thema mentale gezondheid.
Factsheet
VWS gaf het Trimbos, het RIVM en GGD GHOR de opdracht om dit te onderzoeken. De gezondheidsinstituten kwamen vandaag met het factsheet ‘Effectieve interventies en beleid Mentale gezondheid en preventie’. Hieruit blijkt dat de besparing in zorgkosten fors kan zijn. Als de mentale gezondheid van 1 miljoen volwassen Nederlanders met vijf procent verbetert, kan dit leiden tot een besparing van 144 miljoen euro.
Beter functioneren
“Mentaal gezonde mensen kunnen positief denken, omgaan met tegenslagen en zijn tevreden met hun sociale relaties”, schrijven de onderzoekers. “Het bevorderen van de mentale gezondheid zorgt ervoor dat mensen zich gezonder voelen en beter functioneren. Ze melden zich minder vaak ziek op het werk en hebben minder zorg nodig van bijvoorbeeld de huisarts of het ziekenhuis. Daardoor zijn werknemers productiever en vallen zorgkosten waarschijnlijk lager uit.”
Kostenbesparing
Ook inzet op preventie van specifieke psychische aandoeningen leidt tot een kostenbesparing. In het scenario dat er 5 procent minder depressies en angststoornissen zijn bij 1 miljoen volwassenen treedt een kostenbesparing op van respectievelijk 15 en 17 miljoen euro per jaar.
Interventies
Om dit te bereiken is de inzet van bewezen effectieve interventies en beleidsmaatregelen op het gebied van mentale gezondheid essentieel, tekenen de onderzoekers aan. “Door interventies op het juiste moment in te zetten, kan het ontstaan of ontsporen van gezondheidsproblemen voorkomen worden. Bij veranderingen in de levensfase staan mensen meer open voor interventies. Belangrijke momenten in het leven zijn bijvoorbeeld zwangerschap, van voortgezet naar vervolg onderwijs, of de overgang van werken naar pensioen.”
De onderzoekers geven een overzicht van effectieve interventies en beleidsmaatregelen per levensfase. Meer dan dertig interventies zijn beschikbaar voor de bevordering van mentaal welbevinden en preventie van psychische aandoeningen. De geselecteerde interventies komen uit databases van het Nederlands Jeugdinstituut, Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, Kenniscentrum Sport & Bewegen, Vilans, Movisie en RIVM. Ook zijn meer dan dertig interventies opgenomen die nog niet bewezen effectief zijn, maar wel kansrijk.
Omgeving
Tot slot, stellen de onderzoekers, is het moment en de plaats van inzet van interventies van belang. “Dus niet alleen in de zorg, maar vooral ook thuis, in de wijk, op school en op het werk. Elke verandering in het leven heeft gevolgen voor hoe iemand zich voelt. Zo beïnvloeden armoede en schulden de mentale gezondheid. Daarom heeft samenwerking tussen alle beleidsdomeinen van een gemeente meer kans op succes. Het is dan belangrijk dat de aanpak zich richt op een individu in een kwetsbare situatie, maar ook op de leefomstandigheden. Bovendien is een samenhangende mix van effectieve interventies en beleidsmaatregelen nodig.”
