© pikselstock / stock.adobe.com
In 2021 is ten opzichte van eerdere jaren wel een afvlakking te zien van de aanzuigende werking van het abonnementstarief, blijkt uit een onderzoek van Significant Public. In dat jaar hebben 1,2 miljoen unieke cliënten gebruikgemaakt van een Wmo-maatwerkvoorziening, een stijging van 1,4 procent. In eerdere jaren was de stijging minimaal 4,1 procent.
Meer financiering
Staatssecretaris Maarten van Ooijen van VWS gaat meer financiering beschikbaar stellen voor de gemeenten, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. In het Integraal Zorgakkoord is een bedrag van 110 miljoen euro extra gebudgetteerd om de effecten van het abonnementstarief op te vangen. Vanaf 2025 is dit bedrag beschikbaar, schrijft Van Ooijen.
Eind vorig jaar bleek ook al dat de Wmo-uitgave hoger was dan eerder gemeld. Door een foute berekening werd eind 2021 het bedrag nog eens bijgesteld van 309 miljoen euro naar 330 miljoen euro. De raming voor het abonnementstarief uit het regeerakkoord van 2017 werd daarom al een jaar eerder overschreden dan verwacht.
Gaten opvullen
Gemeenten vroegen staatssecretaris Van Ooijen in maart nog om 260 miljoen euro extra op korte termijn om de gaten op te vangen die de Wmo-uitgaven veroorzaken. Die zijn flink gestegen sinds het afschaffen van de inkomensafhankelijke bijdrage, waardoor huishoudens ongeacht hun inkomen een eigen bijdrage van maximaal 19,5 euro per maand betalen voor Wmo-diensten.
Onderzoekers van Significant Public concluderen dat het abonnementstarief een belangrijke oorzaak is van de flinke stijging van het aantal cliënten voor met name het afnemen van huishoudelijke taken. De stijging van het aantal cliënten doet zich vooral voor bij de huishoudens die financieel voordeel behalen van de invoering van het abonnementstarief.
Grootste toename
Zo blijkt dat de absolute toename het grootst is bij huishoudens met inkomsten tussen 30.000 en 100.000 euro. Deze huishoudens hebben particuliere alternatieven voor de hulp die zij via de Wmo aanvragen, maar door de beperking van de eigen bijdrage kiezen zij voor de Wmo-variant.
Gemeenten hebben eerder geprobeerd met een inkomenstoets om de stijgende Wmo-uitgaven te beperken, maar onder toenmalig VWS-minister Hugo de Jonge werden die teruggefloten. Maar staatssecretaris Maarten van Ooijen, waar het dossier nu ligt, heeft laten weten niet in te grijpen als ze de wet overtreden. Enkele weken geleden sprak daarom de gemeente Woerden al de wens uit om ook een inkomenstoets toe te passen.
