Het UMC Groningen (UMCG) laat weten “graag bereid” te zijn “om met alle collega’s van de andere centra te onderzoeken hoe we de kinderhartzorg in gezamenlijkheid duurzaam kunnen organiseren. Wij voelen ons daarin gesteund door alle ziekenhuizen in Noord- en Oost-Nederland, waarmee we al sinds jaar en dag een uitstekende samenwerking hebben op het gebied van kinderhartzorg en andere vormen van complexe kindzorg.”
Steeds bepleit
De NZa adviseert om de concentratie van kinderhartzorg in Nederland niet los te zien van alle andere vormen van complexe zorg waar sprake is van concentratie. Het UMCG onderstreept het belang hiervan. “Wij hebben steeds bepleit dat er gekeken moet worden naar alle dossiers waarbij sprake is van concentratie van academische kindzorg, om te komen tot een evenwichtige verdeling van deze zorg over de academische centra en de regio’s.”
Met name in de noordelijke provincies was veel verzet tegen de plannen. Het UMCG zou, evenals twee ziekenhuizen in Amsterdam en Leiden, moeten stoppen met de zorg. Die wordt dan alleen nog uitgevoerd in Rotterdam en Utrecht. Dat betekent voor zowel patiënten als zorgverleners uit het noorden een veel langere reistijd.
Andere baan in eigen regio
Ook verliezen de ziekenhuizen die moeten stoppen met de zorg hun kennis, stelt de NZa. Zorgverleners zullen niet verhuizen naar de Randstad als hun werk uit het noorden zou verdwijnen, zo zegt ook het UMCG. “Zij zoeken dan in de eigen regio een andere baan. Het zou verlies zijn van ervaren en bevlogen zorgprofessionals en daardoor waardevolle kinder-ic-capaciteit voor heel Nederland. In de andere centra speelt dit probleem niet. Er is daar immers altijd een ander umc in de nabije omgeving waar de medewerker zou kunnen werken zonder daarvoor te hoeven verhuizen.”
Waarborgen continuïteit
De NZa vindt dat op korte termijn maatregelen nodig zijn om de huidige kwetsbaarheden in de zorg voor patiënten met een aangeboren hartafwijking te ondervangen. “Dit geldt nadrukkelijk niet voor Groningen: de continuïteit van de kinderhartchirurgie is in het UMCG gewaarborgd.”
Een voorbeeld
Het Centrum Aangeboren Hartafwijkingen Amsterdam-Leiden (CAHAL) stelt eveneens dat door uitvoering te geven aan het NZa-advies “wordt voorkomen dat zorgvuldig opgebouwde (wetenschappelijke) kennis, capaciteit en een breed en internationaal gerenommeerd zorgaanbod in het belang van kwetsbare patiënten verloren gaat. Dat concentratie kan bijdragen aan betere zorg is geen discussiepunt, maar zal altijd in een bredere context geplaatst moeten worden.” De samenwerking tussen de ziekenhuizen in Amsterdam en Leiden is volgens het CAHAL al een voorbeeld van “concentratie van zorg in het belang van kwetsbare patiënten. Dit nog los van de disproportionele gevolgen van concentratie naar twee centra voor de nu al zeer beperkte beschikbaarheid van kinder-IC-bedden voor alle acuut ernstig zieke kinderen in Nederland.”
Eerste stap
Het CAHAL doet een open oproep aan alle umc’s: “laten we verder bouwen aan een integrale kijk op academische kinderhartzorg en van daaruit komen tot een logische rolverdeling. Met een passende rolverdeling en respect voor ieders expertise. Als we de handen ineen slaan, kunnen we de kwalitatief hoogstaande hartzorg in Nederland behouden en op een efficiënte en duurzame wijze verder ontwikkelen.”
Het door de NZa geopperde clustermodel Noord (met Amsterdam, Groningen en Leiden) en Zuid (met Rotterdam, Utrecht, Nijmegen en Maastricht) vindt CAHAL een goede eerste stap, waarmee zij aan de slag gaan.
Noodzaak concentratie
Het UMC Utrecht, waar de afdeling voor kinderhartchirurgie zou blijven bestaan, zegt dat het noodzakelijk is om de zorg te concentreren “om ook in de toekomst goede kwaliteit van zorg aan zoveel mogelijk patiënten te kunnen bieden.”
Bestuursvoorzitter Margriet Schneider voegt er in een verklaring aan toe: “Als er uiteindelijk een besluit tot concentratie wordt genomen, zal de impact voor ieder ziekenhuis groot zijn. Het is belangrijk dat we de gevolgen van concentratie voor alle partijen onderkennen en deze gezamenlijk oplossen.” (ANP / Redactie Skipr)
Jaap van den Heuvel
Zeer terechte conclusie van de NZA. Complimenten. Maar deze conclusie had ook tien jaar eerder getrokken kunnen worden. Verder gaat deze lijn van denken op voor de gehele zorg. Dus ik ben benieuwd welke conclusies er nog meer getrokken gaan worden.