De overheid wil onderzoek laten doen naar de sterftecijfers tijdens de pandemie. Om te kijken of de coronavaccinaties daarbij een rol speelden, willen de onderzoekers ook naar de vaccinaties kijken, maar dat zijn medische gegevens. Dat kan worden opgelost wanneer het CBS die gegevens opvraagt bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), dat de vaccinaties registreert.
Geen geitenpaadje
Heeft het CBS eenmaal statistisch onderzoek gedaan, dan mag het de gegevens voor hergebruik beschikbaar stellen aan wetenschappelijk onderzoekers van buitenaf. Dat concludeert de AP. Hoewel deze route in dit specifieke geval wettig is, waarschuwt de toezichthouder dat de ‘CBS-route’ geen geitenpaadje mag worden. “Voorkomen moet worden dat statistisch onderzoek door het CBS gaat dienen als gelegenheidsargument om persoonsgegevens te verzamelen voor ander onderzoek. Gezondheidsgegevens zijn zeer privacygevoelig en verdienen een uiterst zorgvuldige behandeling”, aldus de waakhond.
Kritiek op Kamer
De Tweede Kamer had de Autoriteit Persoonsgegevens om het advies gevraagd. Daaruit blijkt dat oversterfte-onderzoek gewoon mag binnen de privacywet Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Tegelijkertijd uit de privacywaakhond haar kritiek op de Kamer. “De AP juicht een onderzoek naar oversterfte van harte toe. Wat de AP verbaast, is dat de wetgever niet gewoon in een eerder stadium voor duidelijkheid heeft gezorgd”, zegt AP-vicevoorzitter Monique Verdier.
Volgens de toezichthouder had de Kamer via aanvullende wetgeving zelf kunnen regelen dat wetenschappers de gezondheidsgegevens konden gebruiken voor hun onderzoek. “Die mogelijkheid staat zelfs expliciet genoemd” in de Europese privacyregels, aldus Verdier. Ze voegt eraan toe: “De AP weet natuurlijk niet waarom de wetgever heeft nagelaten om duidelijkheid te scheppen.”