Zorgaanbieders worden volgens de organisatie ook vooral op basis van kosten geselecteerd en “niet of nauwelijks op basis van kwaliteit”. Al met al worden “de belangen en rechten van consumenten in de zorg stelselmatig met voeten getreden”, concludeert de Consumentenbond. De Tweede Kamer debatteert volgende week over knelpunten in de zorg.
Marktwerking in de zorg
De Consumentenbond heeft Ernst Kuipers een brief geschreven met een ‘ultiem beroep op de minister’ om in te grijpen. “Consumenten zijn beter geïnformeerd bij het kopen van een stofzuiger dan bij het afsluiten van een zorgverzekering”, stelt directeur Sandra Molenaar. “We signaleren dit al jaren, zonder dat die signalen leiden tot een merkbaar resultaat.”
In het schrijven is de bond ook erg kritisch over marktwerking in de zorg. Over het algemeen vindt de Consumentenbond marktwerking en concurrentie een goede zaak, maar voor de zorg ligt dat heel anders. “Als je de markt loslaat op zaken van algemeen belang, zoals zorg, dan heeft dat grote en onwenselijke gevolgen. Marktwerking versterkt dan per definitie de ongelijkheid tussen mensen met veel geld en met minder geld. En tussen weerbaren en kwetsbaren”, klinkt het.
In de huidige zorgverzekeringswet blijft de overheid eindverantwoordelijk en ziet die erop toe dat de letter en geest van de wet goed wordt nageleefd. “De Consumentenbond neemt waar dat dit onvoldoende gebeurt”. De NZa signaleert volgens de bond wel de problemen met bijvoorbeeld de informatievoorziening, maar slaagt er kennelijk niet in om voldoende te handhaven.
Verloren vertrouwen
MIND heeft het vooral over het verliezen van vertrouwen in oplossingen vinden binnen de grenzen van het huidige stelsel. Volgens MIND doet het huidige zorgverzekeringsstelsel niet wat het moet doen, zorg bieden wanneer mensen dat nodig hebben.
Zorgverzekeraars kopen onvoldoende zorg in, zorgaanbieders zijn steeds vaker genoodzaakt instellingen of afdelingen te sluiten en zorgverzekeraars voldoen niet aan hun zorgplicht. En het toezicht en de handhaving hierop, ontbreekt. MIND pleit in haar brief aan de Tweede Kamer voor stevig ingrijpen door te handhaven op de zorgplicht én de informatieplicht van zorgverzekeraars.
Toezicht en handhaving
Ook MIND deelt hun visie over marktwerking in de zorg: “Gereguleerde marktwerking kan alleen, wanneer de overheid nadrukkelijk eindverantwoordelijke blijft voor de invulling van deze publieke taak en toeziet op de naleving ervan. Dit gebeurt onvoldoende.”
Daarom vragen zij de overheid om de NZa ertoe te bewegen toezicht op en de handhaving van de zorgplicht verder aan te scherpen: “Zodat voorkomen kan worden dat uiteindelijk individuele kwetsbare verzekerden hun recht op zorg via een gang naar de rechter moeten afdwingen.”
Informatieplicht in overstapseizoen
Een ander essentieel element in het huidige zorgstelsel, is volgens MIND het recht van verzekerden om over te stappen naar een andere verzekeraar of een andere polis. Zorgverzekeraars moeten zich dan wel aan de informatieplicht houden.
Om een keuze te kunnen maken, moeten verzekerden in december weten met welke zorgaanbieders een verzekeraar een contract gesloten heeft: “Dit gebeurt echter niet, ook al dringen wij hier al lange tijd op aan. Daarbij vinden we het ook zorgelijk dat voor ggz steeds minder restitutiepolissen beschikbaar zijn. Dan is het extra belangrijk om de juiste informatie te hebben of jouw zorgaanbieder is gecontracteerd”, aldus MIND.
Daarom eist MIND dat verzekeraars met het bekend maken van de premie in november, ook de contracten rond hebben en zich aan de informatieplicht houden. Ook wijzen zij de Tweede Kamer op het behoud van de vrije artsenkeuze en dus de vergoeding van ongecontracteerde zorg. (ANP/Skipr)
