Verfrissend veranderen was het thema waar het tweede Tijd voor Toekomst-congres om draaide. Dit keer had gastheer AAG bestuurders uit de zorg uitgenodigd op Buitenplaats Kameryck. Om geïnspireerd te worden. Om met collega-bestuurders in contact te komen. En om concrete handreikingen te krijgen hoe je die verandering realiseert. “Als bestuurder heb je zoveel te doen dat het goed is om vraagstukken volgens plan aan te vliegen”, lichtte Marcel Melenhorst, bestuurder van AAG, toe. “Maar als je wil veranderen is het nodig om op een andere manier tegen dingen aan te kijken.”
Van werkgever naar vriend
Alleen al omdat alles stroomt en beweegt, stelde demograaf Jan Latten die het congres als eerste spreker aftrapte. “Niks blijft zoals het is. Dat geldt ook voor werknemers en werkgevers.” Hij schetste het veranderende demografisch kader waarbinnen organisaties vandaag de dag acteren. De Nederlandse bevolking groeit. Dat doet ook het aantal werkenden. Al is er volgens prof. dr. Latten sprake van een ‘kwantitatieve onderbenutting van het arbeidspotentieel’. “Als alle deeltijdwerkenden vier uur per week extra zouden werken, dan levert dat 400.000 extra voltijdwerkenden op.”
Naast de disbalans tussen het aantal werkenden en het aantal uur dat ze werken, zijn er andere factoren die het speelveld beïnvloeden. Zoals de veranderende arbeidsmoraal, de toename van 65-plussers op de arbeidsmarkt en de kwetsbaarheid van de groeiende groep ‘happy singles’. Lattens advies? Meer kijken naar de mens achter het personeel. “Zie medewerkers niet eendimensionaal maar als mensen met ingewikkelde levensvormen. Als werkgever ben je meer dan alleen de uitbetaler van loon. Heb aandacht voor hun persoonlijke situatie en stel je op als vriend. Dat is de toekomst.”
Verfrissende aangrijpingspunten
Voor een flinke portie verandering van perspectief konden de bestuurders hun hart ophalen tijdens de workshops. Zeven verschillende werksessies waren er voorbereid. Alle praktisch ingestoken, voorzien van de nodige oplossingshaakjes en met een aanstekelijke dosis creativiteit vormgegeven. Of je als bestuurder nu ging ‘generatiebattelen’ met jong-AAG’ers, op reis ging met AAG Airlines voor een grenzeloos perspectief of via datascience ontdekte hoe groot de kans zou zijn dat jij de ramp met de Titanic zou overleven. Wat het opleverde? “Verfrissende aangrijpingspunten”, vond AAG-bestuurder Johan van Houwelingen. “En die heb je nodig om je organisatie in beweging te krijgen en dat stapje te zetten in de gewenste richting.”
‘Versimpelaar’
Een verfrissende blik dus om zaken in beweging te zetten. Of misschien is die beweging zelf juist wel de verfrissende resultante van het anders kijken. Het was de insteek van ‘simplifier’ Cyriel Kortleven. Met een even dynamische als praktische spreekbeurt nam hij het 120 koppen tellende publiek mee op een ladder. Een ladder die hem veilig aan de andere kant bracht van een op het podium gedropte bananenschil.
De ladder staat in het verhaal van Kortleven symbool voor inefficiënte regels en protocollen binnen organisaties. Maar ladders bestaan ook in het menselijk brein. Ze zijn zelfs nuttig voor het efficiënt uitvoeren van bedrijfsprocessen. Moet er echter veranderd worden, dan staan die ladders in de weg van creativiteit die nodig is om de boel in beweging te krijgen.
Yes and Act
Hoe dan toch die verandermindset bereiken? Door ladders te omzeilen. En dat doe je aan de hand van drie woorden, hield Kortleven zijn publiek voor: Yes and Act. De Yes staat daarbij voor het uitstellen van je oordeel. Dus ‘ja, én…’ in plaats van ‘ja, maar…’ ‘And’ nodigt uit tot het kijken door een andere bril. Door die van de HR-afdeling bijvoorbeeld of een ander land. Want door een vraagstuk vanuit een ander perspectief te bekijken, kom je tot nieuwe inzichten. Het derde woord, Act, staat voor handelen. Ook al leidt dat niet direct tot het gewenste resultaat. Rakelingen – acties vanuit de juiste intenties maar nog zonder het beoogde resultaat – heb je nodig om tot succes te komen. Kortlevens advies? “Wees trots op je rakelingen en leer ervan.”
Impuls tot bewegen
Tijdens de tweede en laatste ronde workshops konden bestuurders die verandermindset in de praktijk brengen. Ze ervoeren bij het Web van Verandering hoe belangrijk het is om integraal naar problematiek te kijken, wat de impact is van je keuzes op het gebied van medewerker- en cliënttevredenheid en financiën binnen het WOZO-beleid, én hoe vastgoed en personeelsplanning invloed hebben op het werkgeluk van je medewerkers. Een afsluitend diner nodigde de bestuurders uit daarover informeel na te praten. Iedereen die huiswaarts ging werd getrakteerd op het bookazine The Change Mindset van spreker Cyriel Kortleven. Een survivalkit voor professionals in verandering. Samen met de QR-code voor de podcastwandeling De Veranderaar vormden zij een zachte impuls om ook na het congres in beweging te blijven.