AfkickkliniekWijzer.nl deed onderzoek naar het kopen en gebruik van deze benzodiazepinen zonder recept. Het platform maakte gebruik van eigen cijfers, zoekmachine tools en nieuwe gegevens van het Zorginstituut Nederland en de Stichting Farmaceutische Kengetallen.
Gezondheidsrisico’s
Benzo’s, zoals de medicijnen vaak worden afgekort, staan op de Opiumwet en het gebruik ervan brengt grote gezondheidsrisico’s met zich mee. Zo kan iemand al binnen enkele weken van normaal gebruik een verslaving oplopen.
Ook is er een groter risico op overdosis of vergiftiging. Doseringen kunnen hoger zijn dan aangegeven en de inhoud van de online verkochte middelen is niet gecontroleerd door toezichthouders.
Officieel minder gebruikers
Officieel lijkt het de goede kant op te gaan met het gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen in Nederland. In de afgelopen jaren daalde het aantal uitgeschreven recepten voor populaire psychofarmaca, zoals diazepam, oxazepam en lorazepam, voorzichtig. Nieuwe cijfers van het Zorginstituut Nederland laten zien dat deze trend in 2022 blijft.
Hoewel het totaal aantal gebruikers van benzodiazepinen (benzo’s) in Nederland nog steeds zeer hoog is, met iets meer dan 1,3 miljoen Nederlanders in 2022, daalde het aantal gebruikers vergeleken met het jaar daarvoor licht, met 0,2 procent. In 2018 gebruikten nog ruim 1,4 miljoen Nederlanders de slaap- en kalmeringsmiddelen, blijkt uit cijfers verzameld door de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK).
Stijging van probleemgebruikers
Ondanks de voorzichtig dalende trend in de officiële cijfers, lijkt het daadwerkelijke aantal gebruikers van benzo’s juist stijgen, zegt Paul Jansen van Afkickkliniekwijzer.nl. “Wij zien een bij het platform AfkickkliniekWijzer.nl een stijging van 60 procent in hulpvragen voor het problematisch gebruik van en verslaving aan benzodiazepinen.”
Ook data van zoekopdrachten waar AfkickkliniekWijzer.nl onderzoek naar heeft gedaan bevestigen dit. “Gemiddeld werd er in het afgelopen jaar zo’n 20 tot 30 procent meer gezocht op uiteenlopende zoekopdrachten rond benzo’s, met als doel om informatie te verzamelen over het gebruik en het kopen van medicatie. Dat leidt tot meer probleemgebruikers.”
Gebruikers van benzo’s trekken vaker aan de noodrem dan in het verleden. “De hulpvraag om te stoppen wordt steeds meer gesteld, laten de cijfers van ons onderzoek zien. Meer voorlichting is nodig om gebruikers te informeren over de gezondheidsrisico’s. Daarnaast is het essentieel dat er betere begeleiding komt richting de professionele verslavingszorg”.
Kopen zonder recept
In 2019 waarschuwde de Consumentenbond al hoe makkelijk het is om deze zware medicijnen zonder doktersrecept te bestellen. De afgelopen jaren is er sprake van een langzame stijging in online aanbieders en vraag: steeds meer Nederlanders die geen recept krijgen of niet-vergoede slaap- en kalmeringsmiddelen online aanschaffen, wijken uit naar webshops in landen als België en Duitsland.