©crevis - stock.adobe.com
De komende 20 jaar stijgt het aantal mensen met dementie van 300.000 naar 600.000. Onderzoek wijst uit dat mensen met dementie en hun mantelzorgers behoefte hebben aan één vast aanspreekpunt, een sterk sociaal netwerk en een dementievriendelijke samenleving.
Drie stromingen gebundeld
Waar V&VN pleit voor de casemanager dementie als vast aanspreekpunt, zet Alzheimer Nederland zich via het programma Samen dementievriendelijk in voor een dementievriendelijke buurt. Tao of Care, het bedrijf van bijzonder hoogleraar Anne-Mei The, is the founding father van de sociale benadering van dementie. De voordelen van deze methode zijn onmiskenbaar: mensen met dementie en hun familieleden ervaren meer kwaliteit van leven, personeel werkt met meer plezier, opname in het verpleeghuis wordt uitgesteld en de kosten in de Wet langdurige zorg nemen af.
Om deze stromingen – casemanagement, de sociale benadering van dementie en een dementievriendelijke samenleving – te bundelen, gaan Alzheimer Nederland, V&VN en Tao of Care samenwerken. “In het programma willen we passende zorg en een integrale samenwerking in de eerstelijns dementiezorg bevorderen”, vertelt Gerben Jansen, casemanager dementie en voorzitter van de afdeling dementie verpleegkundigen bij V&VN. “Daarmee willen wij het informele en formele netwerk van mensen met dementie en hun familie versterken.”
Informeel netwerk versterken
In de regio’s West-Brabant en Noord-Kennemerland starten dit jaar de eerste pilots. “Casemanagers en zorg- en welzijnspartijen werken in deze regio’s al goed samen”, verklaart Jansen. Casemanagers volgen in de pilotregio’s de complete opleiding casemanagement en sociale benadering dementie. Die bestaan uit drie e-learning modules, drie bijeenkomsten en vijf dagdelen training en begeleiding. Individuele begeleiders, Wmo-consulenten en thuiszorgmedewerkers volgen met drie e-learning modules en drie teambijeenkomsten de basisscholing. Middels de training willen Alzheimer Nederland, V&VN en Tao of Care zorgprofessionals instrumenten geven om de problematiek van mensen met dementie en hun mantelzorgers breder te benaderen en aansluiten bij wat nog wél kan.
Iedere regio werkt met vijf eigen trainers voor de basisscholing via een train-de-trainer traject. De partijen willen ook de samenwerking tussen het zorg- en welzijnsaanbod verbeteren. “Om kennis bij te houden en ervaringen uit te wisselen, vindt er elk kwartaal een intervisiebijeenkomst plaats. Zo willen we een vliegwiel creëren.” Daarnaast worden de expertisegebieden dementieverpleegkundige en social work zorg samengevoegd tot een nieuw expertisegebied. “Door deze twee beroepsgroepen te bundelen, willen we alle toekomstige casemanagers dementie breder leren benaderen en netwerken leren versterken.”
Samenleving voorbereiden
Naast het trainen van professionals, richt de alliantie zich tot de samenleving. “De focus ligt bij mantelzorg nog te vaak op de eerste contactpersoon. Om omvallende mantelzorgers te voorkomen, moet het sociale netwerk en de buurt betrokken worden.” Via bewustwordingscampagnes en scholing trainen de regionale afdelingen en vrijwilligers van Alzheimer Nederland daarom winkeliers, bibliotheken, verenigingen en vrijwilligersorganisaties in dementievriendelijkheid. “Het doel is mensen te activeren om iets te betekenen voor iemand met dementie. Vervolgens willen we deze getrainde buren, vrienden of vrijwilligers via de casemanager als maatje koppelen aan mensen met dementie.”
Donderdag ondertekenen de betrokken zorg- en welzijnsbestuurders de formele samenwerking met Alzheimer Nederland, V&VN en Tao of Care. Daarnaast zijn de zorgverzekeraars, huisartsen en praktijkondersteuners, het regionale dementienetwerk en de gemeenteambtenaar en wethouder met de dementie- en Wmo-portefeuille bij het programma betrokken. De scholingstrajecten worden komend jaar geëvalueerd en mogelijk uitgerold naar andere regio’s.
Op 15 mei organiseert Zorgvisie het congres Passende ouderenzorg. Sprekers zijn onder meer: Susanne Smorenburg (projectleider proeftuinen WijkKliniek en proeftuinen vernieuwing ELV, Amsterdam UMC); Mieke Degenaar (auteur, mantelzorger, en bestuurder); Gabriele Kasten en Paul Jeroen Verkade (bestuurder De Pieter Raat Stichting en zorgmanager en verpleegkundig specialist); Francien van de Ven (manager Ouderenlandgoed Grootenhout, referentiepersoon dementie en schrijfster).