Dijkstra: “De redenen voor tekorten zijn complex en variëren van onverwachte stijgingen in de vraag tot productie- en kwaliteitsproblemen, fabriekssluitingen of -verplaatsingen, knelpunten in de toeleveringsketens en mogelijk negatieve effecten van prijs- en vergoedingsinstrumenten. Ook grotere ontwikkelingen zoals de toenemende welvaart in de wereld en de vergrijzing, en de daarmee samenhangende stijgende vraag naar geneesmiddelen, spelen een rol in beschikbaarheidsproblemen.”
Gezondheidsschade
Kwantificeren van eventuele gezondheidsschade is niet mogelijk omdat dit per patiënt verschilt en niet wordt bijgehouden, zegt Dijkstra. “Volgens KNMP Farmanco is er in 99 procent van de gevallen van tekorten een oplossing te vinden. Door middel van bijvoorbeeld een geneesmiddel in een andere sterkte, een therapeutisch alternatief of door middel van import.”
Maatregelen treffen
Garantie op beschikbaarheid van alle medische producten op elk gewenst moment kan niet gegeven worden. De maatregelen die getroffen worden? Veldpartijen worden gesteund om tekorten tijdig te signaleren. Een gezonde Nederlandse markt moet ook helpen om geneesmiddelen op de markt te houden.
Leveranciers en zorgverzekeraars hebben onlangs afspraken gemaakt over een beter inrichting van het preferentiebeleid. “Om de negatieve effecten op de beschikbaarheid van geneesmiddelen te mitigeren.”
Oplossen of voorkomen
De urgentie om tekorten op te lossen en liever nog te voorkomen, wordt door minister Dijkstra gevoeld. Waar tekorten een multifactorieel probleem zijn, is er niet één oorzaak aan te wijzen. “Uiteindelijk zijn marktpartijen zelf verantwoordelijk voor het juist produceren en het leveren van geneesmiddelen aan de patiënt.”
Vergoeden van andere medicijnen
Afhankelijk van de toepassing en sprake van eigen risico, worden medicijnen uit het buitenland vergoed. Wil een patiënt zelf geneesmiddelen uit het buitenland halen en deze vergoed krijgen? Dan “dient de patiënt dit van te voren af te stemmen met zijn zorgverzekeraar.”
Investeren
Samen met de minister van economische zaken (EZK) Micky Adriaansens, investeert Dijkstra in een goed innovatieklimaat in Nederland voor de ontwikkeling en productie van geneesmiddelen. “Verder dring ik in EU-verband aan op investeringen in het stimuleren van productie in de EU, daar waar risicovolle, strategische, afhankelijkheden bestaan in de productieketens voor kritieke geneesmiddelen.”
