Dat stelt de vereniging van ziekenhuizen (NVZ) in een reactie op de uitzending van Radar over ‘overtollige’ zorg, op 20 mei.
Onnodige operaties
Gezondheidseconoom Xander Koolman vertelt in dat programma dat jaarlijks veel onnodige medische ingrepen worden uitgevoerd in Nederland. Dit komt doordat behandelingen vaak routinematig worden uitgevoerd vanwege tradities in ziekenhuizen en volumeprikkels die aanzetten tot meer behandelingen om budgetten te halen.
Onnodige baarmoederverwijderingen
In het programma komt een patiënte aan het woord die ternauwernood wist te voorkomen dat zij een zware baarmoederoperatie moest ondergaan terwijl er een veel minder invasieve behandeling beschikbaar voor haar was. Haar gynaecoloog bood deze behandeling niet aan haar aan, terwijl dit wel al tien jaar in de richtlijnen staat. Met het verwijderen van baarmoeders kunnen medisch specialisten en ziekenhuizen meer verdienen dan aan even effectieve embolisatiebehandeling via een catheter. Op dit moment worden naar schatting tussen de driehonderd en vijfhonderd baarmoeders jaarlijks te veel verwijderd.
Spagaat
Ziekenhuizen die onnodige zorg willen tegengaan, komen in een spagaat terecht, volgens de NVZ. “Zij zetten nu al in op de gewenste transformatie naar meer passende zorg. Soms gaat dit tegen het eigen financiële belang in. Dit is natuurlijk geen goede structurele oplossing. Transformatie naar passende zorg zou niet mogen leiden tot financiële risico’s en dient ook passend beloond te worden.”
Reorganisatie
Terwijl de druk op de zorg toeneemt, moet meer zorg worden geleverd met nagenoeg dezelfde mensen en middelen. De zorg moet op een andere manier worden georganiseerd, stelt de NVZ. “Dit vraagt om andere activiteiten, gericht op het voorkomen van de zorgvraag (preventie) en het effectief inzetten van de beschikbare capaciteit, bijvoorbeeld door samenwerking met andere aanbieders of de inzet van digitalisering. Op deze manier zetten we de schaarse ziekenhuiscapaciteit zo effectief mogelijk in voor patiënten die dit echt nodig hebben.”
Philipszoon
Het voorbeeld dat wordt genoemd gaat over de behandeling van patiënten met myomen (vleesbomen). In 2022 waren de kosten voor een baarmoederverwijdering gemiddeld € 6.115 en voor een embolisatiebehandeling € 5.325. Bij 500 behandelingen per jaar in Nederland gaat dit dan om circa € 3 miljoen of € 2,6 miljoen, hetgeen een verschil is van € 4 ton. Dit gaat dus niet om “meer of minder” verdienen, maar om organisatie en samenwerken, hetgeen zeer goed mogelijk is.