Dat blijkt uit een studie gecoördineerd door onderzoekers uit het UMC Utrecht, die woensdagavond verscheen in het Journal of Clinical Oncology.
Immuuntherapie
De huidige behandeling van de bijwerkingen van immuuntherapie bij kanker moet veranderen, zo vindt hoogleraar immuuntherapie voor solide tumoren in het UMC Utrecht, Karijn Suijkerbuijk: “Wat immuuntherapie zo bijzonder maakt, is dat bij patiënten die goed reageren het effect vaak aanhoudt jaren nadat de behandeling gestopt is. Zodanig zelfs, dat we hiermee een deel van de patiënten van uitgezaaide kanker denken te kunnen genezen. Maar ondanks het succes van immuuntherapie, kunnen er ook serieuze bijwerkingen ontstaan. Bij immuuntherapie zijn bijwerkingen compleet anders dan bij bijvoorbeeld chemotherapie. Alles kan in principe aangedaan worden via het immuunsysteem.”
Checkpointremmers
Immuuntherapie met zogenaamde checkpointremmers is een relatief nieuwe behandelmethode tegen verschillende soorten kanker. Bij deze therapie wordt het lichaamseigen immuunsysteem aangezet om tumorcellen op te ruimen. Hoewel deze behandeling steeds meer toegepast wordt – tot 40 procent van de patiënten met gevorderde kanker komt hiervoor in aanmerking – is er nog opvallend weinig bekend over de bijwerkingen. De groep van Suijkerbuijk doet hier onderzoek naar.
Hoge dosering
Bijwerkingen van immuuntherapie gaan over het algemeen niet vanzelf over. Om te voorkomen dat patiënten ernstig ziek worden of overlijden door de bijwerkingen, wordt vaak flink behandeld met medicijnen die het immuunsysteem remmen, zoals prednison. Lang werd gedacht dat dit geen gevolgen had voor de effectiviteit van immuuntherapie. In de studie, gecoördineerd door promovendus Rik Verheijden in samenwerking met het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) werden de gegevens van 2.000 patiënten met zes soorten kanker (melanoom, nierkanker, darmkanker, longkanker, slokdarmkanker en mesothelioom) onderzocht die met immuuntherapie behandeld werden.
Slechtere overlevingskans
De onderzoekers vonden dat een hoge dosis immuun remmende medicijnen geassocieerd is met een verslechterde overleving en een verminderd aantal jaren waarin de tumor stabiel blijft. Hun advies is om kritisch te kijken hoeveel immuun remmende medicijnen een patiënt met bijwerkingen nodig heeft. Het onderzoek naar strategieën om bijwerkingen optimaal te bestrijden zonder de werking van de immuuntherapie op het spel te zetten, gaat intussen door.