Sinds eind vorig jaar hebben veel mensen in de Democratische Republiek Congo mpox opgelopen. De Congolese minister van Gezondheid Samuel-Roger Kamba hoopt de eerste vaccins volgende week te krijgen, zei hij maandag. Het land is het hardst getroffen met meer dan 16.700 geregistreerde gevallen en zeker 570 doden sinds het begin van het jaar.
Beloofde vaccins
Het virus heeft zich de afgelopen weken verspreid naar Rwanda, Burundi, Oeganda en Kenia. Een reiziger testte na terugkeer in Zweden positief. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft de noodtoestand uitgeroepen. Maar Nederland doneert geen vaccins. Minister Fleur Agema (Volksgezondheid) wil genoeg vaccins achter de hand houden om een eventuele uitbraak hier te kunnen bestrijden.
De Europese Commissie heeft wel beloofd doses te doneren, de Verenigde Staten hebben 50.000 doses beloofd en Japan beloofde maandag 3,5 miljoen doses die bestemd zijn voor kinderen. Maar dat is volgens Baidjoe te weinig. “We hebben op dit moment minimaal 10 tot 20 miljoen doses nodig. Europa heeft 200.000 doses toegezegd. En die zijn nog niet eens besteld, dus het kan nog even duren. Hoe langer je wacht, hoe sneller het escaleert.”
‘Winsten boven mensen’
Baidjoe ergert zich aan de farmaceutische industrie. “Winsten gaan boven mensen. Het gaat hier niet om een nieuwe telefoon, het gaat om middelen en kennis die levens redden.” Hij hoopt dat landen of organisaties zelf vaccins en medicijnen produceren, ook als ze dat door patenten eigenlijk niet mogen. “Laten we radicaal zijn. Nood breekt wet. We zien nu dat mensen sterven aan ziektes waarvoor medicijnen zijn.”
Permanent code zwart
Het is volgens Baidjoe te makkelijk om te zeggen dat Afrikaanse landen de uitbraak zelf moeten oplossen. “In die landen zit de zorg permanent in code zwart met ebola, mazelen, malaria en hiv, maar ook letsel door oorlog en geweld. Een patiënt met mpox moet in isolatie, die capaciteit kun je dan niet aan anderen verlenen.”
Vaccinatieprogramma’s
De WHO heeft landen die getroffen zijn door mpox aangeraden om vaccinatieprogramma’s te lanceren in de gebieden waar het virus woedt. Ook roept de organisatie op om grensoverschrijdend te werk te gaan, om verdachte gevallen van mpox in de gaten te houden en reizigers en transportbedrijven tijdig te alarmeren.
Geen grote uitbraak verwacht
Hoeveel mensen in Afrika precies besmet zijn, is niet bekend. Tests zijn nauwelijks beschikbaar en de meeste mensen laten zich niet testen. “Als je je laat testen, kun je niet werken. Als je in isolatie gaat, is de kans groot dat je geen eten op tafel hebt. Mensen gaan vaak alleen naar het ziekenhuis als ze heel ziek zijn.”
Baidjoe verwacht geen grote mpox-uitbraak in Europa. “We hebben veel vaccins en middelen tegen virussen beschikbaar. Een geval wordt snel opgespoord en dan kan het vlug de kop in worden gedrukt. Met de kennis van nu denk ik niet dat we hier aan de vooravond van iets groots staan. Dit is geen covid.”
Virale ziekte
Mpox is een virale ziekte die van dieren op mensen kan worden overgedragen, maar ook via nauw fysiek contact wordt verspreid. De ziekte veroorzaakt koorts, spierpijn en huiduitslag. (ANP/Skipr)
