Beeld: Hyejin Kang / Stock.adobe.com
“Een stevig signaal”, noemt Hylke Kingma van KPMG een cijfer uit het rapport Kostenonderzoek Zorg-IT en digitalisering waarvan hij co-auteur is. In 2023 gaven ziekenhuizen gemiddeld 51 procent meer uit aan extern personeel dan was begroot. Gemiddeld budgetteerden de ziekenhuizen 290.000 euro maar gaven ze 760.000 euro uit.
Kingma: “Het zegt iets over de personele krapte, maar ook over de profielen: de technologie wordt steeds complexer dus ziekenhuizen moeten concurreren voor goed opgeleid IT-personeel. Op zich gaat het om relatief lage bedragen, maar extern personeel voor specifieke projecten zit daar bijvoorbeeld niet bij in.”
Zestien ziekenhuizen
De cijfers zijn afkomstig van zestien ziekenhuizen, die ze via de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) aanleverden bij KPMG. Of ze representatief zijn voor de hele ziekenhuissector durft Kingma niet te zeggen. “Ik ben nog even in de cijfers gedoken om te bekijken of er verschil zit tussen grote en kleine ziekenhuizen en dat blijkt niet het geval te zijn.”
Complexe plannen
De voornaamste oorzaak die betrokkenen aanvoeren, is de inhuur van externe krachten die helpen om aanvragen in te dienen voor de pot geld die beschikbaar is via het IZA. Een goed plan indienen is een complexe taak, waarvoor vrijwel alle zorgorganisaties afhankelijk zijn van hulp van buitenaf. Dergelijke kosten voor consultants van onder meer BDO, Gupta, PwC, EH&G, EY en KPMG zelf kwamen mei vorig jaar aan het licht. De exacte omvang is onduidelijk, onder meer omdat de consultancybureaus daar geen openheid over willen geven.
De situatie leidt tot irritatie in de sector. Het ongemak zit vooral in het feit dat het geld niet direct ten goede komt aan de zorg. “Als je de uitgaven ziet die mijn regio maakt voor consultants, zouden we ons langzamerhand moeten schamen”, zei Mirjam Hagen van ouderenzorginstelling QuaRijn in Doorn destijds tegen Zorgvisie.
Klein half miljoen per ziekenhuizen
De cijfers uit het KPMG-rapport geven een indicatie: grofweg een krap half miljoen euro per ziekenhuis, alleen al uit het IT-budget. Dat is veel meer dan de zestien ziekenhuizen die cijfers aanleverden zelf hadden verwacht en in hun begroting hebben opgenomen. Of deze financiële tegenvaller gevolgen heeft voor ziekenhuisorganisaties durft Kingma niet te zeggen. “Maar deze kosten kunnen worden opgenomen in de aanvraag, dus op termijn komt het geld weer terug.”
Structurele ict-kosten
Voor dit jaar verhoogden de betrokken ziekenhuizen het budget voor extern IT-personeel niet, wat erop wijst dat het inderdaad gaat om incidentele uitgaven, zoals de IZA-aanvragen. De meeste ziekenhuis-CMIO’s maken zich vooral zorgen om de stijgende structurele kosten voor ict, komt uit het KPMG-rapport naar voren. “Elke investering die nu wordt gedaan in het kader van digitalisering zal leiden tot nieuwe technologieën die onderhouden en beheerd moeten worden”, laat een geïnterviewde optekenen.
