© vreemous / Getty Images / iStock
In de brief hanteert de Stichting een ultimatum: als de staatssecretaris niet voor 20 november aanstaande inhoudelijk reageert, dreigt de Stichting verdere juridische stappen te zullen ondernemen.
Treeknorm
Maximaal aanvaardbare wachttijd is gesteld op veertien weken: vier weken voor een eerste intakegesprek, vier weken voor het vaststellen van de diagnose en zes weken voor het beginnen van de behandeling. Deze Treeknorm is ook verankerd in het beleid van de NZa met betrekking tot haar toezicht op de zorgplicht van zorgverzekeraars. De Stichting stelt zich op het standpunt dat “de Staat zijn mensenrechtelijke verplichtingen schendt jegens degenen die langer dan de Treeknorm op de wachtlijst staan oor specialistische ggz”.
Financiering
Volgens de Stichting zijn de onaanvaardbare wachtlijsten het gevolg van structurele tekortschietende financiering. Zij baseert zich op de Algemene Rekenkamer, die in 2020 constateerde dat de wachtlijsten voor de zwaarste patiënten, direct verband hielden met een tekort aan financiële middelen en dit in 2024 bevestigde. “Zorgverzekeraars en de Staat hebben een cruciale rol gespeeld in die oplopende tekorten. Eerst besteedden zorgverzekeraars structureel minder aan specialistische ggz. Het contracteren van omzetplafonds leidde in de praktijk tot onderbesteding, waarna de Staat vanaf 2019 het jaarlijks beschikbare ggz-macrobudget met circa 250 tot 270 miljoen euro verlaagde”.
Recht op GGZ
De Stichting Recht op GGZ is voortkomen uit Actiegroep Red de GGZ en stelt zich tot doel om de toegang tot psychiatrische en psychologische zorg te verbeteren, de rechtspositie en belangen van premiebetalers te behartigen en bij te dragen aan het behoud van het aanbod van gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg. De Stichting representeert een grote groep patiënten die op de wachtlijst staat voor specialistische ggz.
Juridische stappen
Eind mei van dit jaar maakte de Stichting al bekend een juridische procedure te zullen starten tegen de Staat der Nederlanden wanneer deze de wachtlijsten in de specialistische ggz voor volwassenen niet terstond zou reduceren. Daar is onvoldoende van terecht gekomen, vandaar deze aansprakelijkstelling.
De afgelopen jaren maakte de Gezondheidsraad in twee adviezen (juli 2019 en september 2024) duidelijk dat koolmonoxide minstens tien keer giftiger is dan vroeger werd gedacht. En bovendien dat het een zenuwgif is dat al in zeer lage concentraties ernstige chronische psychische en neurologische problemen veroorzaakt. In 2022 adviseerde het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC; UMC Utrecht) dat bij onbegrepen aspecifieke gezondheidsklachten altijd gedacht moet worden aan een chronische koolmonoxide intoxicatie als mogelijke oorzaak. Maar toch gebeurt dat nooit en de gevaren van koolmonoxide zijn bij Nederlandse artsen nauwelijks bekend en ze beschikken niet over een ademtester om zo’n intoxicatie vast te stellen.
Tijdens een recent ‘webinar’ van de Universiteit van Californië werden bijna 200 (!!) ziektebeelden en -symptomen genoemd die koolmonoxide kan veroorzaken, waaronder zeer ernstige en levensbedreigende, zoals Alzheimer, Parkinson, Ménière, depressies en psychoses.
Nederland zit in de Europese top 3 qua gebruik van brandstoffen binnenshuis (gasapparatuur, houtkachels) en zeker 20% van de woningen heeft daardoor een ziekmakend binnenklimaat. Een ervaren huisarts noemde koolmonoxide onlangs op internet ‘een nieuwe joker in het medische kaartspel’. Dus wanneer worden de zorgbestuurders in Nederland eindelijk wakker voor wat er werkelijk speelt in de samenleving en in de zorg?