Personalized healthcare is geen modewoord: het draagt bewezen bij aan betere gezondheidsuitkomsten. Of het ook kosteneffectief is, dat moet nog worden bewezen.
Wie vroeger zei dat een dokter die niet kan luisteren geen goede dokter is, werd vreemd aangekeken. Een dokter was vooral een kundige dokter, zo was de heersende opvatting. Dat beeld is inmiddels achterhaald. Gezondheidszorg is niet meer slechts een zaak van ‘er komt een patiënt bij de dokter’. Het draait meer en meer om gezondheid in plaats van de ziekte.
Daarom wordt netwerkzorg steeds meer als logische keuze gezien: samenwerking over de verschillende sectoren heen om patiënten of cliënten te helpen, het liefst voordat er problemen ontstaan. Dit wordt vanuit financiering steeds vaker gestimuleerd, meer en meer samenwerkings-initiatieven kunnen rekenen op ondersteuning van zorgverzekeraars. Maar door toenemende vergrijzing en doordat steeds meer ziekten chronisch zijn geworden – met bijkomende multi-morbiditeit – raakt het systeem de grenzen van zijn mogelijkheden. De vraagt blijft hoe meer gezondheid bij minder of gelijkblijvende financiering gerealiseerd kan worden.
Triple Aim
Hier komt waardegedreven zorg om de hoek kijken. Pim Valentijn, adjunct-directeur bij Essenburgh Training & Advies en als onderzoeker verbonden aan de Universiteit van Maastricht, beschrijft waarom waardegedreven zorg interessante mogelijkheden creëert.. Een van de methodes in opkomst is Triple Aim. Dat betekent dat met het verbeteren van de ervaren kwaliteit van zorg, voor een specifieke patiënten- of cliëntgroep, de twee andere doelstellingen – verbeteren van gezondheidsuitkomsten en beheersen van kosten – ook worden bereikt. Meer nog dan Value Based Health Care kan Triple Aim bijdragen aan toegankelijkheid, betaalbaarheid en gezondheidswinst. Er wordt namelijk niet vanuit de ziekte en het zorgsysteem gedacht, maar eerst en vooral uitgegaan van de behoeften en doelen van de patiënt of cliënt. Voor specifieke doelgroepen worden de behoeften vervolgens in kaart gebracht vanuit verschillende leefdomeinen. Kwaliteit van leven is een belangrijke uitgangswaarde. De mens als geheel in zijn omgeving. Het meten van uitkomsten door middel van VBHC wordt daarbij steeds meer omarmd.
Value Based Healthcare
Maar uitkomsten van VBHC hebben nog niet tot veel verbeteringen geleid. Uit het promotieonderzoek van Dennis van Veghel, bestuurder bij de Nederlandse Hart Registratie, onder veertien hartcentra blijken implementatiedrempels variërend van insufficiënte data-infrastructuur tot en met beperkte vaardigheden in VBHC-management. Een Zweedse studie naar de implementatie van het VBHC-model adviseert meer aandacht te besteden aan de stem van de patiënt. Want ondanks dat zorgverleners intrinsiek werken vanuit hun competenties om te ondersteunen, te behandelen en lijden te verlichten, zijn zij zich vaak niet bewust van de dagelijkse hindernissen die mensen ervaren als gevolg van hun aandoening en met de systemen waar zij afhankelijk van zijn. Onbedoelde bijeffecten van afspraken, richtlijnen en wetten kunnen mensen in enorme problemen brengen.
Gepersonaliseerde zorg
Patient centred care, oftewel persoonsgerichte zorg, is een aanpak die bewezen bijdraagt aan uitkomsten als gezondheidswinst en aan verbeteringen in het zorgsysteem. Wanneer de behoefte en doelen van mensen centraal staan in de zorg, dan leidt dat tot meer betrokkenheid bij hun eigen gezondheid. Die betrokkenheid resulteert in minder kosten door gebruik, een van de negatieve triggers uit het systeem.
Daarnaast leidt gepersonaliseerde zorg tot verbeteringen in zowel de fysieke en de psychische gezondheidstoestand van volwassenen met langdurige gezondheidsproblemen. De effecten lijken groter te zijn wanneer de interventies uitgebreider, intensiever en beter geïntegreerd zijn in routinezorg. De onderzoekers concludeerden dat gepersonaliseerde zorg een veelbelovende aanpak is die patiënten de mogelijkheid biedt om effectieve hulp te bieden, wat leidt tot betere gezondheidsresultaten. Het bewijs over de relatieve kosteneffectiviteit van deze aanpak is echter beperkt en niet duidelijk.
Maatwerk
Gepersonaliseerde zorg is eigenlijk ook wat Customeyes biedt aan zorgorganisaties. Hier is de effectiviteit wel bewezen. Customeyes heeft veel ervarings- en stakeholderonderzoeken opgebouwd en richt dit op basis van maatwerk in. De methode van Customeyes is zodanig ingericht dat het samen met zorgorganisaties kan worden ontwikkeld. Elke organisatie zit in een andere fase in het proces van verbeteren op basis van cliëntervaringen. Customeyes ontzorgt door een deel of het hele onderzoek plus terugkoppeling met management en teams over te nemen. De basis is het individuele gesprek met cliënt of patiënt. Het uiteindelijke doel is om de zorg voor de individuele mens te verbeteren en teams te helpen dit te realiseren.
