Een leefbare en gezonde wereld wil iedereen. Als één van de grootste sectoren in Nederland kan de zorg daaraan een belangrijke bijdrage leveren. Hoe? Door samen stappen te zetten naar een duurzame bedrijfsvoering.
Iedereen in de zorg werkt hard om mensen beter te maken. Tegelijkertijd veroorzaakt de sector minstens vijf procent van de totale CO2-uitstoot in Nederland, waarmee we substantieel bijdragen aan milieuvervuiling die wereldwijd tot ziekte, vroeggeboortes en sterfte leidt. De goede wil daar iets aan te doen is er meestal wel. Veel zorgorganisaties, de brancheverenigingen en andere partijen zoals Intrakoop hebben de Green Deal Duurzame Zorg ondertekend om samen te werken aan 49% CO2-reductie in 2030, circulaire bedrijfsvoering, het verminderen van medicijnresten in het afvalwater en het realiseren van een gezondmakende leefomgeving en milieu. Nu is het tijd samen concrete stappen te zetten naar minder CO2-uitstoot en een duurzame bedrijfsvoering in de zorg.
Routekaart naar duurzaam vastgoed
De brancheorganisaties NVZ, ActiZ, GGZ Nederland en VGN hebben een sectorale routekaart opgesteld. Daarin staan zes mogelijke wegen om de klimaatdoelen te behalen, vooral door het verduurzamen van vastgoed. Aan de hand van deze routekaart kunnen zorgorganisaties een individuele routekaart opstellen over het aanpassen van bestaande gebouwen of nieuwbouw.
Lange termijn visie vereist
Ook op energiegebied hebben veel zorgorganisaties al grote stappen gezet naar verduurzaming. Maar willen we samen echt het verschil maken, dan is een integrale aanpak nodig. Met een langetermijnvisie: Wat willen we bereiken? Hoe en wanneer? Met wie kunnen we dat realiseren? En wat is ervoor nodig? We kunnen van leveranciers niet verwachten dat zij al altijd duurzame oplossingen hebben die goedkoper zijn dan de niet duurzame varianten. Integendeel, vaak wordt er gekozen voor wegwerpproducten, omdat dit op korte termijn goedkoper en makkelijker is. Maar het kan anders. We zien dat de mogelijkheden om de CO2-uitstoot in de keten te verminderen enorm kunnen toenemen. Hoe? Als we echt met leveranciers gaan samenwerken, ze bijvoorbeeld een contract voor een langere termijn gunnen en meer duurzaamheidscriteria in de aanbestedingen opnemen.
Waarde creëren in plaats van kosten besparen
We moeten toe naar waardecreatie in plaats van uitsluitend kostenbesparing. Er kan echter geen waarde gecreëerd worden als er alleen naar het eigen proces gekeken wordt. De hele keten van producent tot afvalverwijderaar is betrokken bij het creëren of behouden van waarde. Dit vereist transparantie in (daadwerkelijke) kosten die gemaakt worden. Hiervoor is vertrouwen nodig. Een goed voorbeeld is circulair bouwen. Als er alleen naar de bouwkosten wordt gekeken is de business case puur gestoeld op de investering en daarmee vaak op kostenreductie. Maar je kunt ook naar het bestaande pand kijken: welke materialen kunnen opnieuw worden ingezet en hoe kan het gebouw zo modulair mogelijk worden verbouwd, zodat materialen hun waarde behouden of juist waarde verhogen. In de wereld van circulariteit wordt dit ook wel upcycling genoemd.
Samen aan de slag
Ieder jaar geeft de zorgsector zo’n 20 miljard euro uit aan inkoop. Op verzoek van de ministeries Infrastructuur & Waterstaat en Volksgezondheid, Welzijn en Sport gaan Intrakoop en de inkoopvereniging NEVI met en voor zorgorganisaties een programmaplan uitvoeren om een impuls te geven aan circulair inkopen in de zorg. Met een congres, workshops, MVI-criteria voor medische productgroepen en pilots voor duurzame voeding, afvalscheiding, onderhoud vastgoed en een marktplaats voor zorgproducten.
De hele zorgketen
Om de verandering naar een duurzame zorgsector te laten slagen is het van belang dat de hele keten van leveranciers en alle zorgmedewerkers – van bestuurder tot inkoper, van verpleger tot controller – de relatie legt tussen de zorg voor de cliënt en de zorg voor de toekomst. Op die manier kunnen zorgorganisaties samen met leveranciers prestaties afspreken om stapje voor stapje te werken aan duurzame zorg. Zo maken we niet alleen mensen maar ook de wereld beter.
Doe je ook mee?
Wil je meer weten of samen werken aan een duurzame zorg? Of kunnen we je zorgorganisatie individueel ondersteunen bij verduurzamen? Neem contact op met Jesse Schrama, inkoper/productmanager bij Intrakoop.
