AppleMark
Je zal het maar zijn, die leider in de zorg die al die technologie op zich af ziet komen en daar ‘iets’ mee moet. Je wil best innoveren en meegaan met de tijd, maar er zijn genoeg hindernissen. Is je organisatie bijvoorbeeld wel digivaardig genoeg om dat ‘iets’ concreet te kunnen maken? Hoe ga je dat realiseren? Ben jij dapper genoeg om de beren op je weg te verslaan? In de serie Digitaal Leiderschap komen de voortrekkers in het digitale landschap aan het woord.
Greet Prins is voorzitter raad van bestuur van Philadelphia Zorg, een landelijke organisatie voor de zorg en begeleiding aan mensen met een verstandelijke beperking. Sinds juni van dit jaar zit ze tevens voor het CDA in de Eerste Kamer.
Morele plicht
“In de zorg hebben we de morele plicht om te onderzoeken hoe we het leven van cliënten beter kunnen maken”, zegt Prins. “Innovatie moet daaraan bijdragen, of het nu gaat om nieuwe zorgproducten of sociale innovatie. We zijn het onze cliënten ook verplicht om de digitale mogelijkheden te onderzoeken.”
Philadelphia heeft de afgelopen jaren verschillende stappen in deze richting gezet, met onder meer beeldbellen, slimme incontinentiematerialen en een sociale robot. Volgens Prins zijn er nog veel meer mogelijkheden. “Als ik zie wat digitalisering nu al doet, dan horen wij in deze beweging mee te gaan. Kijk bijvoorbeeld. naar wat digitaal contact doet. Beeldbellen geeft de mogelijkheid om cliënten te ondersteunen wanneer zij dat willen. Vroeger moest dat op afspraak, nu kan dat 24 uur per dag, wanneer de cliënt wil Dat kan ook als mensen gewoon even een praatje willen maken. Het feit dat de mogelijkheid bestaat is al heel geruststellend.”
Slimme incontinentiematerialen hebben een sensor die de begeleider op de iPhone een seintje geeft als de cliënt moet worden verschoond. “Voor de cliënt is het een wereld van verschil en een groot goed. Zo worden onnodige nachtverschoningen voorkomen”, vervolgt de Philadelphia-bestuurder. “Voor de medewerker scheelt het een hoop zwaar werk, zij hoeven dat alleen te doen als het nodig is. De luiers kosten wat meer, maar er zitten zulke grote voordelen aan, dat we het we doen.”
Robot uit logeren
Een unieke samenwerking die Philadelphia is aangegaan is de ontwikkeling van een sociale robot. “Ik geloof echt in co-creatie”, zegt Prins. “Als technologie niet je core business is, is het belangrijk om afspraken te maken met mensen die daar wel in thuis zijn.”
De ontwikkeling van de sociale robot is deels een onderzoek naar in hoeverre de robot de cliënt meer regie te geven. “De robot gaat uit logeren en gaat als het ware in gesprek met de cliënt om te leren waar zij behulpzaam kan zijn”, vertelt Prins. “Bij een cliënt die geen tijdsbesef heeft geeft de robot aan wanneer tijd is om de medicijnen in te nemen.” De robot kan volgens Prins daarnaast in de toekomst ook enig werk van de medewerker overnemen. “Die kan dan weer meer energie en tijd steken in het begeleiden van mensen.”
“De animo wordt steeds groter”, vertelt Prins verder. “Van elke logeerpartij maken we ook een filmpje, voor op de site. Het is wel spannend en het vergt op dit moment ook iets extra’s van iedereen. We zien dat cliënten heel blij zijn met de robot, ze beschouwen deze echt als maatje. Als de robot weer weggaat, zeggen ze: jammer, ik ga mijn maatje missen. Daarom moeten we ook heel zorgvuldig kijken: wat is ethisch verantwoord. Hiervoor hebben we ook een Adviesraad van de Mensgerichte Technologie geïnstalleerd. De logeerpartij met het robot wordt ook zorgvuldig afgesloten, met een diploma en een officieel afscheidsmoment.”
Kennis maken
Niet alleen van cliënten vraagt het werken met nieuwe technologieën in de zorg iets extra’s, ook van medewerkers. “Voor een deel kunnen medewerkers zelf aangeven wat zij willen”, stelt Greet Prins. “Kijk, in het geval van de slimme luiers, dat is te mooi om niet te doen. Daarvan zeggen we als organisatie: dit is onze nieuwe zorg. Bij de sociale robotica worden teams uitgenodigd om mee te doen en is het aan elk team om daar zelf over te beslissen, omdat het nog in ontwikkeling is. Van tevoren bespreken we wat er precies van ze gevraagd wordt bij een logeerpartij, ook dat cliënt meer gespannen kan zijn.”
Philadelphia heeft zo’n vijfhonderd zorglocaties. “Voordat we begonnen met de logeerpartijtjes, hebben we de robot overal willen laten zien. In anderhalf jaar a twee jaar hebben we ruim 100 locaties bezocht. 1300 medewerkers en verwanten hebben met robot Phi kennis gemaakt. Dat geeft ook veel energie. Fantastisch om te zien dat cliënt ook met de robot in gesprek gaan.”
Onafhankelijk
Om stappen te kunnen zetten met nieuwe technologieën moeten zorgorganisaties met veel factoren rekening houden. “Veel organisaties zullen hiervoor een bescheiden budget hebben. Het is belangrijk om duidelijk keuzes te maken. Met medewerkers en cliënten, maar ook met de naasten van de cliënten, moet je het gesprek aangaan. Het is belangrijk dat we gelijk oplopen in de ontwikkeling. De eerste reactie van naasten is vaak dat zij de voorkeur geven aan zorg door een medewerker. De cliënt stelt daartegenover dat hij of zij juist onafhankelijk wil zijn en zo veel mogelijk een gewoon leven wil leiden. Dat is voor ons als zorgaanbieder dé reden om ermee door te gaan”, aldus Greet Prins, voorzitter raad van bestuur van Philadelphia Zorg.
Vanuit de landelijke coalitie Digivaardig in de Zorg, ondersteund door het ministerie van VWS en ECP| platform voor de informatie samenleving, gaat de werkgroep “leiderschap” dappere digitale leiders opzoeken en samenbrengen om hun successen, maar zeker ook hun leermomenten, te delen met anderen in dezelfde situatie. Naast inspiratie via interviews op Skipr en podcasts is de werkgroep van plan masterclasses en/of meetups te organiseren, een leercirkel op te zetten en een lijst hefbomen te publiceren die helpen digitale innovatie te realiseren.
