Het is een illusie dat kleinschalige zorgorganisaties gegarandeerd in de lucht kunnen blijven. Dit zegt bestuursvoorzitter Maurice van den Bosch van het Amsterdamse OLVG in het mei-nummer van Skipr magazine. “We moeten dit in Nederland durven uitspreken. Dat doen we veel te weinig.” Ook ten aanzien van marktwerking roept hij op tot helderheid: “Marktwerking in de zorg bestaat niet. Dat moeten we uitspreken.”
De OLVG-topman wijst erop dat juist de spoedzorg 24 uur per dag maximale aandacht vereist. “Dat kun je niet af en toe proberen goed te doen met de jongste bediende. Daar is meer deskundigheid voor nodig. De zorg is complex, je hebt concentratie nodig om kwaliteit te leveren. Als topklinisch ziekenhuis moet je schaalgrootte hebben. Voor kleinere ziekenhuizen, buitenpraktijken en electieve zorgcentra gelden andere verhoudingen,” aldus Van den Bosch tegen Skipr-interviewer Willem Wansink.
Speerpunt
Kleinere ziekenhuizen kunnen blijven bestaan, maar de vraag is of ze alles moeten blijven doen. “In Nederland moeten we toe naar zo’n dertig centra die de complexe acute zorg als speerpunt hebben”, stelt van den Bosch. “Dat dient goed te worden georganiseerd, die zorg vraagt om een complexe, dure infrastructuur en hoogopgeleide medewerkers.”
Verdringen
OLVG is meer dan een eeuw het stadsziekenhuis van Amsterdam. Steeds werd alles gedaan: acute zorg, complexe ingrepen en chronische, niet-spoedeisende zorg. Inmiddels ligt de nadruk op zowel de acute zorg als de complexe zorg. Van den Bosch: “Toen MC Slotervaart omviel, kregen wij direct twintig procent groei op onze Eerste Hulp. Iedereen liep bij OLVG West naar binnen.” En: “Dat verdringt dan tijdelijk een deel van je planbare zorg. Het heeft ons doen inzien dat wij ons in toenemende mate moeten concentreren op de acute, meer complexe zorg in de stad.”
Scheef systeem
Toch is het voor een topklinisch ziekenhuis lastig om de laagcomplexe, niet-spoedeisende zorg af te bouwen, legt Van den Bosch uit, omdat de marges juist bij deze electieve ingrepen zitten. Amsterdam heeft meer dan veertig zelfstandige behandelcentra voor deze niet-spoedeisende zorg: een zeer competitieve omgeving. “Wie mag de complicaties opvangen? Wij. Wie wordt er benaderd voor de achterwachtfuncties? Wij. We moeten ons dus instellen op spoedzorg en complexe ingrepen. Daar hoort voldoende financiering bij, anders wordt het een scheef systeem.”
Segmentering
Een ziekenhuis heeft een maatschappelijke verantwoordelijkheid. “Marktwerking in de zorg bestaat niet. Dat moeten we uitspreken. Niet meer over hebben. Ik gebruik liever het woord segmentering: samen optimale patiëntenzorg dienen. Met huisartsen, academisch ziekenhuis en andere zorginstellingen. Maar dan moeten politiek en zorgverzekeraars meedoen en dat mede mogelijk maken. Laten we dat eens durven.” De zorg wordt een regionetwerk. “Daar hoor je verstandig naartoe te groeien. In plaats van prijsconcurrentie aan te gaan – wat niet bestaat, dat is de afgelopen jaren bewezen.”
Digitalisering
Naast de topklinische zorg, opleiding en innovatie richt OLVG zich op de digitale transformatie. Van den Bosch: “De digitalisering biedt kansen om zowel het vraagstuk van de ouder wordende samenleving en de stijgende zorgvraag op te vangen als binnen de ziekenhuismuren goede zorg te blijven leveren. Het is een kwestie van hard en zacht. De digitale transformatie dient dus niet alleen het belang van patiënten, maar het kan er ook voor zorgen dat verpleegkundigen en medisch specialisten hun klinische werk weer uitdagend en aantrekkelijk gaan vinden.”
