Is slaapapneu het nieuwe roken? Nico de Vries vergelijkt de gezondheidsrisico’s van het obstructief slaapsyndroom OSAS met die van roken. Doordat de aandoening te laat wordt ontdekt, lopen de kosten in Nederland op tot 1,5 miljard euro per jaar. Diagnostisch centrum Diagnostiek voor U heeft een methode ontwikkeld waardoor meer OSAS-patiënten in de eerste lijn worden geholpen. Dat bespaart zo’n 400 tot 525 euro per patiënt.
Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat onbehandelde slaapapneu de Amerikaanse samenleving zo’n 160 miljard euro kost. KNO-arts en hoogleraar Tandheelkundige slaapgeneeskunde Nico de Vries rekende onlangs uit dat het Nederland dan ongeveer 1,5 miljard euro kost, zo meldt het Eindhovens Dagblad. In ons land hebben ongeveer zeshonderdduizend mensen slaapapneu. Het komt het meest voor bij mannen en mensen met obesitas, maar ook bij vrouwen en mensen zonder overgewicht komt het voor.
Gezondheidsrisico’s
Bij patiënten met OSAS stopt tijdens de slaap de ademhaling telkens even voor zo’n tien tot dertig seconden; soms meer dan vijftig keer per uur. De ademhaling stopt meestal door afsluiting van de bovenste luchtwegen. Tijdens een apneu komt er geen lucht in of uit de longen. Hierdoor ontstaat een tekort aan zuurstof in het bloed. De persoon in kwestie wordt zelden zelf wakker, maar de apneu verstoort wel de normale slaap. Mensen hebben klachten als vermoeidheid, slechte concentratie, hoge bloeddruk of impotentie. De gezondheidsrisico’s lopen uiteen van hart- en vaatziekten, herseninfarcten tot een vergrote kans op kanker. Minder dan de helft van de mensen apneu wordt er voor behandeld. Meestal bestaat de behandeling uit een slaapmasker.
Polygrafie
Het Eindhovens eerstelijns diagnostisch centrum Diagnostiek voor U voerde een uitgebreide pilot uit met polygrafisch onderzoek naar OSAS. In opdracht van de NZa werd gekeken of polygrafie een erkende status kon krijgen als onderdeel van de diagnostiek in de eerste lijn. De pilot werd uitgevoerd in samenwerking met MMC, Catharina Ziekenhuis en St. Anna Ziekenhuis en ondersteund door VGZ en CZ. De resultaten van de eindevaluatie werden eind vorig jaar bekend gemaakt. Daaruit bleek dat de kwaliteit van het onderzoek gelijk is aan de kwaliteit in de tweede lijn en de kosten aanmerkelijk lager. Bijna de helft van alle onderzochte patiënten hoeft niet doorverwezen te worden naar de tweede lijn, omdat of er geen sprake is van OSAS of dat de apneu zelf of met hulp van de huisarts kan worden aangepakt – bijvoorbeeld door veranderingen in leefstijl.
Volgens berekeningen wordt met polygrafie zo’n vierhonderd tot vijfhonderdvijfentwintig euro bespaard per patiënt die in de eerste lijn OSAS-onderzoek krijgt. Deze resultaten heeft de NZa gehonoreerd met erkenning van het onderzoek als voorziening voor de eerste lijn, en het toekennen van een eigen tarief. Hierdoor kan polygrafie nu aangeboden worden aan huisartsen en gecontracteerd worden bij zorgverzekeraars.