De Nederlandse pensioenen horen tot de besten ter wereld. Alleen voelen werkgevers en werknemers dat niet altijd zo. Dat is ook wel logisch, want veel pensioenfondsen kunnen al jaren de pensioenen niet indexeren, terwijl er wel veel geld in kas is. Dit wordt steeds moeilijker om uit te leggen. Ook aan onze sector, de zorg.
Het is dus belangrijk om steeds te kijken hoe wij als Pensioenfonds Zorg en Welzijn onze betrokkenheid bij de zorg verder kunnen vergroten. En hoe we een wezenlijke bijdrage kunnen leveren aan het oplossen van de uitdagingen in de zorg. Nauwe betrokkenheid past ook bij het product dat we leveren. Pensioenen zijn een product van de lange adem. Deelnemers bouwen soms wel veertig jaar pensioen bij ons op en genieten er dan hopelijk nog vele jaren van. Daar hoort een goede relatie bij.
Een van de bestuurders van PFZW zei het onlangs mooi: ‘Als er ooit grote problemen ontstaan in de zorg die wij hadden kunnen voorkomen, en we hebben dat niet gedaan, dan ondermijnen we ons eigen bestaansrecht.’ Hij heeft gelijk. De zorg kampt met verschillende uitdagingen, van digitalisering tot fysieke transitie van ziekenhuizen. En, op dit moment de belangrijkste, het personeelstekort. Hiervan zijn de gevolgen voor onze deelnemers in het pensioenfonds dagelijks voelbaar. Dat is voor ons een pijnlijke constatering.
De belangrijkste vraag is: hóé kunnen we een wezenlijke bijdrage leveren? Als pensioenfonds hebben we te maken met allerlei randvoorwaarden. Bij het beleggen van het premiegeld van de deelnemers moeten we bijvoorbeeld altijd op zoek naar de beste verhouding tussen risico en rendement. En geld toewijzen aan een maatschappelijk probleem, vertaalt zich niet zomaar in rendement. Bovendien kunnen we geen bank of verzekeraar gaan spelen, en moeten we belangenverstrengeling voorkomen.
Daarnaast is er een onderscheid tussen belegging en betrokkenheid. We hebben wereldwijd al best wat beleggingen in de zorgsector. Zo zijn we samen met Aegon eigenaar van Amvest, dat 1500 zorgwoningen heeft, en beleggen we via externe vermogensbeheerders in bijvoorbeeld innovatie- en laboratoriumcapaciteit. Maar voor de betrokkenheid bij de sector doet dat niet zoveel.
Geoormerkte obligaties
Voor wederzijdse betrokkenheid is het nodig dat je samen optrekt. Daarom beginnen we dit voorjaar met het voeren van gesprekken over beleggingsmogelijkheden met de grote sectoren: VVT, ziekenhuiszorg, GGZ en gehandicaptenzorg. In mei en juni volgen de andere sectoren. We praten dan over wat onze maximale bijdrage zou kunnen zijn. En dat zou bijvoorbeeld kunnen zitten op het terrein van geoormerkte obligaties. Dit zijn lange termijnleningen, bedoeld voor een specifiek thema, die verhandelbaar zijn op de markt. Als deze leningen goed gestructureerd zijn en de verhouding risico-rendement op orde, dan kunnen wij er mogelijk in beleggen. Als zorgorganisaties gedeelde vraagstukken hebben, die te bundelen zijn in grotere porties, hebben we het begin van zo’n geoormerkte obligatie. Onze droom is dat we over vijf jaar tientallen van dit soort obligaties in onze portefeuille hebben, van een paar ton, tot tientallen miljoenen.
Kennis voor directeuren
Dit is één van de voorbeelden van hoe we onze betrokkenheid bij de sector willen vergroten. Maar we willen meer doen. Op kleine schaal kunnen investeren in innovatie bijvoorbeeld. En kijken hoe we kennis kunnen delen, door bijvoorbeeld een platform op te richten voor financieel directeuren. We zouden directeuren daar verder kunnen helpen op het gebied van pensioenen en andere financiële vraagstukken. Want vermogensbeheer is één van onze expertises. De deelnemers van ons pensioenfonds vormen een bijzondere, betrokken groep mensen, die elke dag met hart en ziel dienstbaar zijn, of zijn geweest. Ze willen – terecht – dat we goede dingen doen met hun geld. Niet voor niets is PFZW een van de koplopers als het gaat om duurzame investeringen. We zijn het aan onze stand verplicht de band met deze sector verder te versterken.
Chris Limbach is Managing Director Advies Vermogensbeheer, bij de pensioenuitvoerder van PFZW. |