Lots of work
“Een veelkoppig monster” dat door VWS lange tijd niet serieus is genomen, zo omschrijft bestuursvoorzitter Leon van Halder van Radboudumc de registratielast in de zorg. “We hebben altijd met de mond beleden dat de registratielast groot is. Feitelijk is daar weinig aan gedaan”, aldus Van Halder. “Wij hebben wat initiatieven genomen. Maar dan moet je ook een keer de kraan uitzetten.”
Voor hij bestuursvoorzitter werd, was Van Halder secretaris-generaal van het ministerie van VWS. In het novembernummer van Skipr magazine erkent hij dat de druk van de registratielast destijds onvoldoende serieus is genomen. “Als ik terugkijk naar mijn periode bij het ministerie en wat ik hier in huis zie, dan moet ik met de kennis van nu erkennen dat dit echt iets is dat ik heb onderschat.”
Van Halder was de architect van de hoofdlijnenakkoorden met de zorgsector, bedoeld om de relatie met de zorgaanbieders te versterken. “Dat was nieuw. Het kwam na een periode waarin we met veel partners op gespannen voet stonden. En tegelijkertijd bleken er maatregelen nodig die negatieve effecten hadden op de registratielast.”
Anticiperen
Tegen interviewer Willem Wansink zegt hij: “Er zijn ook maatregelen genomen waarvan ik achteraf denk: ‘Hadden we dat wel zo moeten doen?’” Hij doelt op de financiële crisis toen er ingrijpend werd bezuinigd op de zorg. “We hadden veel eerder moeten anticiperen, hoe complex de financiële situatie ook was. Er waren signalen dat er een arbeidsmarktprobleem aankwam. Weliswaar boterzacht, maar daar moet je toch iets voor verzinnen?”
Beleidsmakers in Den Haag moeten leren “anticyclisch te denken,” adviseert Van Halder. Hij pleit ervoor dat er “in periodes van overvloed, als er weer een periode van schaarste aankomt,” versneld wordt opgeleid voor kritische beroepen in de zorg. “Eigenlijk hadden we vijf, zes jaar geleden de kraan van de opleidingen al verder open moeten zetten.”
Cijfers
De bestuursvoorzitter van het Radboudumc noemt het een illusie dat meten honderd procent weten is. “Meten is belangrijk. Maar de verhalen achter de cijfers, van de patiënt en zijn omgeving, zijn minstens zo belangrijk. De combinatie van cijfertjes en het verhaal van de patiënt is essentieel om een afdeling te kunnen sturen.”
Zinvolle registratie
Het Radboudumc en enkele andere ziekenhuizen experimenteren al volop met vermindering van de regeldruk. Van Halder: “Dat kan door patiënten, professionals en verpleegkundigen te laten bepalen met welke indicatoren de kwaliteit toeneemt. En de zorgverleners meer tijd krijgen voor de patiënt.” Dit experiment heet ZIRE: Zinvolle Registratie. “Bij de intensive care hebben we 122 indicatoren teruggebracht naar 15.” Hij hoopt dat meer ziekenhuizen dit initiatief volgen, opdat de registratielast ook elders vermindert.
Netwerksamenleving
Volgens Van Halder is de netwerksamenleving het antwoord op maatschappelijke trends. Het bestaande bekostigingssysteem werkt daar niet aan mee, want dat is gericht op aparte aanbieders. “Daarom roep ik de zorgverzekeraars op: Spreek je helder uit voor de netwerksamenleving. Laten we samen kijken hoe we een adequate bekostiging vinden. Als je verder wilt met de onderlinge samenwerking bij ziekenhuizen, dan moet dit de komende periode worden opgelost.”
Lees het interview met Leon van Halder in Skipr magazine 11, november 2018