AppleMark
De overhead in de langdurige zorg is in 2017 gestabiliseerd of zelfs verder gedaald. Deze trend is met name terug te voeren op de verdere invoering van zelfsturende teams, waardoor er minder management en administratieve ondersteuning nodig is.
Eén en ander komt naar voren uit de jaarlijkse Benchmark Care van adviesbureau Berenschot. In de VVT was vorig jaar circa 16 procent van de totale kosten toe te schrijven aan overhead, een vergelijkbaar percentage als vijf jaar geleden. In de gehandicaptenzorg zet de overhead-daling door: bijna 16 procent tegen 18 procent enkele jaren geleden.
De ggz zit met een overhead-percentage van bijna 22 procent weliswaar hoger, maar ook hier is sprake van een daling van zo’n twee procent. Wat in de ggz sector opvalt is dat het aandeel overheadformatie vorig jaar daalde, terwijl de relatieve kosten juist stegen. Anders gezegd: in de ggz is sprake van minder, maar duurdere overheid. Berenschot schrijft dit vooral toe aan de kosten voor hard- en software en de hiermee samenhangende inhuurkosten.
De dalende overhead is in de VVT en gehandicaptenzorg vooral toe te schrijven aan de invoering van zelfsturing, zo constateert Berenschot. In deze sectoren werkt tussen de 50 en 60 procent van de aanbieders met zelfsturende teams, waardoor minder zorgmanagers worden ingezet. Binnen de ggz is dit 40 procent.
Keerzijde
Deze trend naar zelfsturing heeft wel een keerzijde. Door het invoeren van zelfsturing – in combinatie met automatisering- lopen overhead en directe zorg steeds meer in elkaar over. Als voorbeelden noemt Berenschot teams die zelf roosteren of tablets gebruiken om zelf een deel van de administratie verrichten. Mede hierdoor besteden zorgprofessionals gemiddeld 31 procent van hun tijd besteden aan administratieve taken, waar zij 17 procent zelf acceptabel vinden. Vooralsnog ziet Berenschot hier geen verandering in komen. Ondanks de initiatieven van afgelopen jaren om de administratieve belasting terug te dringen, ziet het adviesbureau een stijging van 25 procent in 2016 en 2017 naar 31 procent in 2018.
Een ander punt van zorg is het feit dat overhead te veel als geïsoleerd verschijnsel wordt bekeken. Inzicht in de samenhang tussen totale kosten, productiviteit en kwaliteit ontbreekt veelal.
