Personeelstekort bij de ambulances in Rotterdam-Rijnmond is de belangrijkste reden waarom de aanrijtijden in de regio onder druk staan, concluderen de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in een onderzoeksrapport. Ook is er kritiek op de wijze waarop AmbulanceZorg Rotterdam-Rijnmond (AZRR) wordt bestuurd.
De IGJ ontving op 3 november 2017 een melding van zorgverzekeraars Zilveren Kruis en DSW dat AZRR de norm voor responstijden niet haalt. Slechts in 88 procent van de gevallen is een ambulance binnen 15 minuten ter plaatse. De norm is 95 procent. Daarnaast hadden zorgverzekeraars hun zorgen geuit over de wijze waarop AZRR wordt bestuurd.
Hierop volgde een gezamenlijk onderzoek van de IGJ en de NZa. Die concluderen nu dat personeelstekort, een landelijk probleem, de belangrijkste oorzaak is van het capaciteitsgebrek. AZRR slaagt er onvoldoende in om personeel te werven en te behouden, aldus het onderzoeksrapport. Ook is de wijze van besturing van AZRR niet optimaal, concluderen de IGJ en NZa. “Dit leidt onder andere tot een vertraagde besluitvorming en een relatief grote afstand tussen raad van bestuur en organisatie”, stellen zij. De kwaliteit van verpleegkundige en medische zorg is wel op orde, zien de toezichthouders.
AZRR heeft maatregelen genomen om de gevolgen voor de patiënten te beperken. Die maatregelen hebben echter nog niet geleid tot een daling van de responstijden. AZRR kiest ervoor om de patiënten met de meest spoedeisende zorgvraag zo snel mogelijk te helpen. Een terechte eerste keuze, aldus de toezichthouders. “Het heeft echter tot gevolg dat patiënten met een minder dringende zorgvraag langer moeten wachten. Als dit een structurele situatie wordt, ontstaan ook daar door de langere wachttijd risico’s voor de kwaliteit van de zorg.”
Extra maatregelen
AZRR moet op korte termijn extra maatregelen nemen om de responstijden te verbeteren en die verbeteringen laten zien, zodat mensen die dringend medische hulp nodig hebben zo snel mogelijk worden geholpen. Ze moeten nu te vaak langer dan 15 minuten wachten. Dat zorgt voor risico’s voor de veiligheid van patiënten, aldus IGJ en NZa. De inspectie zal hierop toezien en indien nodig verder ingrijpen.
De conclusies van de inspectie sluiten aan bij de signalen die de AZRR zelf de afgelopen jaren heeft afgegeven, reageert de ambulanceorganisatie. Arjen Littooij, voorzitter van de raad van bestuur van de AZRR: “Ik onderken wat de inspectie schrijft over te lange aanrijtijden. Maar ik ben blij dat dit rapport tegelijkertijd bevestigt dat de kwaliteit van onze verpleegkundige en medische zorg in orde is. Verder is het goed te lezen dat de inspectie een landelijk tekort aan ambulanceverpleegkundigen erkent.”
Actie
AZRR zegt inmiddels actie te hebben ondernomen om te zorgen dat ambulances sneller ter plaatse komen. Maatregelen betreffen de werving van nieuw personeel, het ontwikkelen van transferia bij ziekenhuizen en de proef met differentiatie in typen ambulancevervoer, beter bekend als ‘mediumcare’. Ondanks deze maatregelen zullen de aanrijtijden de komende tijd onder druk blijven staan, verwacht de organisatie. Littooij: “We blijven ons inspannen om de aanrijtijden van onze ambulances te verbeteren. Belangrijk, zeker als elke seconde telt. Maar om structurele oplossingen mogelijk te maken, hoop ik wel dat de minister van VWS snel duidelijkheid geeft hoe de toekomst van de ambulancezorg in Nederland er uit gaat zien.”
AZRR noemt de kritiek op wijze van besturing van de organisatie “verrassend”, Met name ten aanzien van de organisatievorm van de AZRR, een samenwerking van VRR en BIOS. “Deze samenwerkingsvorm destijds is goedgekeurd door het ministerie van VWS. Ook in andere regio’s wordt deze samenwerkingsvorm gebruikt”, aldus AZRR.
