De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJenV) signaleren verschillende knelpunten in de Jeugdwet. De inspecties wijzen onder meer op het ontbreken van een meldplicht voor nieuwe jeugdhulpaanbieders en op onduidelijkheid over de definitie van ‘jeugdhulpaanbieder’ in sommige gemeentelijke samenwerkingsvormen.
Dit komt naar voren in een signalement van de inspecties gericht aan de ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Justitie en Veiligheid (JenV).
In de jeugdhulpverlening is de afgelopen jaren sprake van een veel dynamischer en omvangrijker veld met meer wisselende spelers. Een belangrijke toename van nieuwe jeugdhulpaanbieders betreft de gezinshuizen en de zorgboerderijen. Aangezien een meldplicht in de wet ontbreekt, zijn deze nieuwe aanbieders lang niet altijd vanaf de start in beeld. Vandaar dat de inspecties aandringen op een meldplicht voor alle nieuwe jeugdhulpaanbieders.
Disfunctioneren
Ook ontbreekt het in de Jeugdwet aan een meld- en vergewisplicht in het geval van disfunctionerende jeugdhulpverlener. Wanneer een jeugdhulpverlener ernstig tekortschiet en ontslagen wordt, kan deze medewerker op dit moment elders binnen de jeugdhulp gewoon weer aan de slag. Om dit te voorkomen pleiten de inspecties voor een meldplicht voor ontslag wegens ernstig disfunctioneren en tevens een vergewisplicht voor jeugdhulpaanbieders om na te gaan of een beoogde nieuwe medewerker een risico vormt voor de jongeren.
Verder signaleren de inspecties dat de laatste jaren op gemeentelijk niveau nieuwe samenwerkingsvormen zijn ontstaan, waarin soms mengvormen voorkomen van toeleiding tot en daadwerkelijke uitvoering van jeugdhulpverlening. Dit betekent dat de huidige definitie van jeugdhulpaanbieder niet altijd toereikend is. Dit leidt tot de nodige onduidelijkheid over taken en verantwoordelijkheden. De inspecties pleiten voor meer duidelijkheid hieromtrent, bijvoorbeeld door het opstellen van beleidsregels.
Kleine jeugdhulpaanbieders
Ten slotte is de Jeugdwet volgens de inspecties onvoldoende toegespitst op kleine jeugdhulpaanbieders. De huidige kwaliteitseisen voor jeugdhulpaanbieders zijn opgesteld vanuit het oogpunt van de grote jeugdhulpinstellingen met geregistreerde professionals. Die eisen sluiten niet aan bij de praktijk van de kleine jeugdhulpaanbieders – de gezinshuizen en de zorgboerderijen, aldus de inspecties. Ze pleiten daarom voor een ander (wettelijk) pakket aan kwaliteitseisen dat meer recht doet aan het type hulp dat deze kleine aanbieders bieden.
