Dat de ziekenhuiswereld gaat veranderen, daarover bestaat geen twijfel. Maar hoe het ziekenhuis van Morgen er uitziet en het tempo waarin het tot stand gaat komen, daarover verschillen de meningen.
Onderstaand geven wij onze visie op het ziekenhuis van Morgen. We zijn gevoed door interviews door Morgens met bestuurders in de ziekenhuiswereld.
Worden ziekenhuizen kleiner of worden het er minder?
Laagcomplexe, specialistische zorg vindt niet plaats in het ziekenhuis van Morgen, maar dicht bij de patiënt in zijn of haar eigen wijk. Eenvoudige ingrepen en diagnosestelling verplaatsen zich naar thuis, naar de eerste lijn of naar focusklinieken. Alleen voor hoogcomplexe zorg met de nodige risico’s of multimorbiditeit, komt de patiënt naar het ziekenhuis van Morgen.
In combinatie met de opkomst van nieuwe toetreders, zoals Google, Apple, Amazon en Watson, betekent dit dat het ziekenhuis van Morgen kleiner zal zijn dan nu. Het ziekenhuis functioneert als spil in een netwerkorganisatie en werkt intensiever samen in ketens met de eerste, tweede en derde lijn. Hopelijk sluiten de financieringsstromen hierop aan en zijn ze – anders dan nu – integraal en uit één bron.
Zinnige, waardevolle zorg: van ziek naar gezond
De zorg wordt persoonlijker en meer uitkomstgericht. De patiënt heeft in het ziekenhuis van Morgen de regie over zijn of haar eigen patiëntproces. Dit wordt versterkt door de persoonlijke gezondheidsomgeving die dan voor iedereen beschikbaar is, waarin elke burger beschikt over zijn eigen gezondheidsgegevens. Samen beslissen wordt mede daardoor steeds belangrijker.
De transmurale zorg neemt een vlucht. Ziekenhuismedewerkers gaan over de fysieke muren heen werken. Hierdoor kunnen patiënten meer thuis behandeld worden, en worden zij minder in het ziekenhuis opgenomen. Als patiënten toch moeten worden opgenomen, worden ze niet meer ontslagen maar overgedragen.
Het ziekenhuis van Morgen blijft een cruciale rol spelen bij interventies rond ziekte. Daarnaast zal het ziekenhuis ook betrokken zijn bij preventie, leefstijl en gezondheid. Dit om te voorkomen dat mensen ziek worden. Ook deze ontwikkeling verandert de rol van de arts en de medewerkers in het ziekenhuis.
Patiënt heeft touwtjes in handen: IT, E-health en data
Het gebruik van technologie en data zal het ziekenhuis wezenlijk veranderen. Informatie wordt belangrijker voor kwaliteitsverbetering, onderzoek en beleid. Informatie staat centraal. Het geeft een arts meer inzicht in het eigen handelen. Maar ook in onderzoek om te snappen wat wel of niet werkt. Door het gebruik van wereldwijd beschikbare data en de ontwikkeling van slimme algoritmes, zullen medische interventies veranderen en eerder in de tijd plaatsvinden. Zorg wordt daarmee direct toegespitst op de individuele patiënt.
De informatieachterstand die patiënten nu nog vaak hebben, wordt in een rap tempo ingehaald. Door e-consults, monitoring en diagnose op afstand, veranderen het vak van de arts en de rol van het ziekenhuis. In het ziekenhuis van Morgen werken veel data-analisten.
Minder regels, indicatoren en verantwoorden
Ook de manier van verantwoorden verandert. In het ziekenhuis van Morgen zijn we niet meer de hele dag bezig met verantwoording en het voldoen aan toezicht. Transparantie en vertrouwen zijn de basis, in plaats van constant controleren. Horizontaal toezicht is in dit kader een mooie ontwikkeling als het gaat om rechtmatigheid van de zorguitgaven.
Op weg naar Morgen
Door alle veranderingen en innovaties, laten we in het ziekenhuis van Morgen de traditionele organisaties achter ons. De veranderopgave voor ziekenhuizen is groot. Wachten tot het zover is, lijkt geen optie.
Stel jezelf de vraag: is het ziekenhuis van vandaag al toekomstklaar? Wat is er nodig om over 5 tot 10 jaar één van de ziekenhuizen van Morgen te zijn? Kan de organisatie alle aankomende veranderingen absorberen?
Wacht niet, maar ga aan de slag!
Over de auteurs
Frank van Berkel, partner Morgens
Petra van Zeeland, senior consultant Morgens
