De Nederlander ziet de zorg als maatschappelijk probleem én als één van de sterke punten van het land. Net als in voorgaande jaren willen Nederlanders dat de overheid meer geld spendeert aan zorg en onderwijs en minder aan cultuur en ontwikkelingssamenwerking.
Dit blijkt uit het vierde kwartaalbericht van 2017 over het Continu Onderzoek Burgerperspectieven (COB). Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) besteedt hierin aandacht aan de stemming in Nederland en opvattingen over politieke en maatschappelijke kwesties. “Ook dit kwartaal valt het mensen makkelijker spontaan grote problemen dan sterke punten van Nederland te formuleren”, volgens het SCP. De gezondheids- en ouderenzorg zijn, evenals economie, belangrijke zwaartepunten van problemen en sterke punten.
Betaalbaarheid
Gezondheids- en ouderenzorg staat op de derde plaats bij de problemen, en op de vierde plaats bij de sterke punten van Nederland. De meest genoemde probleemtrefwoorden in de categorie ‘gezondheids- en ouderenzorg’ zijn dit kwartaal ‘(ouderen)zorg’, de ‘gezondheidszorg’ en de ‘(ziekte)kosten’. “De betaalbaarheid van de zorg in het algemeen en van de zorg voor ouderen in het bijzonder zijn dus belangrijke problemen die Nederlanders ervaren”, constateert het SCP.
Anderzijds wordt ‘gezondheidszorg’ ook dit kwartaal vaak genoemd als sterk punt of als iets om trots op te zijn: de zorg is ‘goed’, net zoals het Nederlandse zorgstelsel in het algemeen. Het woord ‘ouderenzorg’ komt men hier echter niet bij de sterke punten tegen. Daarover zijn mensen vooral bezorgd.
De zorg komt ook regelmatig aan bod in de toelichting van mensen aan het einde van de enquête die SCP hun heeft voorgelegd, waarin zij toelichten waarom ze het met Nederland de goede of verkeerde kant op vinden gaan. Daarbij wordt vaak volstaan met het noemen van de zorg in het algemeen of de ouderenzorg in het bijzonder. Opvallend dit kwartaal is volgens het SCP het grote aantal mensen dat zich zorgen maakt over de stijging van de zorgkosten. Dit hangt waarschijnlijk samen met het feit dat dit najaar de zorgpremies voor volgend jaar bekendgemaakt zijn.
Meer geld
Net als in voorgaande jaren willen Nederlanders dat de overheid meer geld uitgeeft voor zorg en onderwijs, en minder voor cultuur en ontwikkelingssamenwerking. Het SCP heeft deelnemers aan het onderzoek gevraagd naar hun verwachtingen, hoop en angsten voor Nederland (en zichzelf) voor het komende jaar. Zij signaleren de betere economie en lijken er meestal van uit te gaan dat die verbetering aanhoudt. Dat biedt volgens hen mogelijkheden om bijvoorbeeld het betaalbaar houden van de zorg in Nederland.
Vier op de vijf respondenten wil meer geld uitgeven aan het verbeteren van de zorg. Al tien jaar zeggen deelnemers aan het SCP-onderzoek dat er meer geld naar zorg kan. Zorg, onderwijs en de bestrijding van armoede en werkloosheid hebben het afgelopen decennium “vrijwel continu de hoogste prioriteit”.
Nieuwkomers
Net als in eerdere kwartalen plaatsen sommigen gebrek aan collectieve middelen voor de zorg tegenover het in hun ogen te ruimhartige beleid voor nieuwkomers. Een vrouw zegt: “De zorg voor ouderen gaat achteruit. En naar mijn mening wordt voor niet-Nederlanders beter gezorgd dan voor ons. Oftewel je moet buitenlander zijn, dan krijg je meer voor elkaar.”
Ook zijn er zorgen over het gebrek aan menskracht voor de (ouderen) zorg en de overbelasting van mantelzorgers. Aan de andere kant zijn er mensen die juist aan de zorg refereren om aan te geven dat Nederland meer de goede dan de verkeerde kant opgaat. Zo zegt een deelneemster aan het onderzoek: “De Nederlandse gezondheidszorg behoort tot de beste van de wereld.”
