puzzle in pieces
Nederlanders zijn minder bereid geworden om bij te dragen aan de zorgkosten van anderen. Vooral mensen die ongezond leven, veel alcohol drinken en roken zouden meer premie moeten betalen voor de basisverzekering. Voor mensen met een slechte gezondheid of een genetische aanleg voor een ernstige ziekte willen Nederlanders gewoon blijven betalen.
Dit blijkt uit de nieuwste Barometer Solidariteit in het Nederlandse Zorgstelsel van onderzoeksinstituut NIVEL.
In Nederland wordt via de zorgpremie voor het basispakket bijgedragen aan de betaling van de zorgkosten van zowel onszelf als van anderen. De bereidheid om te betalen voor andermans zorgkosten daalde van 73 procent in 2013 naar 63 procent in 2015.
Volgens de onderzoekers zijn vooral mensen met een middelbaar opleidingsniveau of een laag inkomen minder genegen om op te draaien voor anderen. Ook nam de solidariteit onder deze groep in de afgelopen jaren af, terwijl de solidariteit onder hoogopgeleiden tussen 2013 en 2015 nagenoeg gelijk bleef.
Verder blijkt dat er een hoge mate van solidariteit is met mensen met een slechte gezondheid en genetische aanleg voor een ernstige ziekte. Ook vinden Nederlanders dat de zorgpremie van ouderen en mensen die vaak naar de huisarts gaan niet omhoog hoeft.
Leefstijl
De ondervraagden bleken minder solidair ten aanzien van leefstijl: rokers, mensen die ongezond leven en mensen die veel alcohol drinken kunnen op de minste solidariteit rekenen. Deze groepen zouden volgens het merendeel van de deelnemers aan het onderzoek meer moeten betalen voor de premie voor de basisverzekering.
“Er lijkt sprake van een ‘eigen schuld’-gedachte”, zegt NIVEL-programmaleider Judith de Jong. “Er bestaat een hoge solidariteit met mensen met een niet zo goede gezondheid en een genetische aanleg voor een ernstige ziekte. Tegelijkertijd blijken mensen minder solidair ten aanzien van leefstijl-gerelateerde zorgkosten.”
Eigen groep
Nederlanders hebben de sterke solidariteit met de ‘eigen groep’, met name bij leefstijlgerelateerde thema’s, constateert NIVEL. Zo gaven bijna drie keer zoveel mensen die nooit roken aan dat rokers meer moeten betalen voor de basisverzekering dan mensen die elke dag roken. Rokers zijn dus meer solidair met rokers dan niet-rokers. Hetzelfde beeld is te zien ten aanzien van alcoholgebruik en sporten.
De gegevens in de Barometer Solidariteit in het Nederlandse Zorgstelsel zijn verzameld binnen het Consumentenpanel Gezondheidszorg van het NIVEL. Dit panel bestaat uit ongeveer 12.000 personen van 18 jaar en ouder. (Skipr/ANP)