Het is verleidelijk om je bij het begrip digitalisering in de zorg te verliezen in vergezichten over de inzet van robots, virtual reality en big data. Maar het lijkt me beter om digitale technologie nu vooral in te zetten om medewerkers in de zorg beter te ondersteunen in hun werk. First things first.
In die misschien weinig tot de verbeelding sprekende ambitie, vind ik Rutte III aan mijn zijde. In het nieuwe regeerakkoord is 40 miljoen extra gereserveerd voor innovatieve werkwijzen (e-health) en digitale ondersteuning om ‘de schaarse capaciteit aan zorgpersoneel optimaal te benutten’. Verder zijn er in het akkoord, onder het vooral degelijke motto Vertrouwen in de toekomst, geen visionaire plannen te vinden over robotisering, big data of virtual reality in de zorg. Het enige echt spannende zijn vooralsnog de schoenen van de nieuwe minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
De ‘enabler’ van persoonlijke zorg
Zoals bij alles is het bij digitaliseringsplannen en -ontwikkelingen belangrijk om het uiteindelijke belang voor ogen te houden. Dat is toch vooral dat zorgverleners en de mensen op kantoor efficiënter, prettiger en flexibeler kunnen werken. Veel spannender is het niet, maar dat is al uitdagend genoeg.
Zo zorg je ervoor dat digitalisering niet de tegenpool van persoonlijke zorg voor patiënt en cliënt is, maar de ‘enabler’ ervan. Met de juiste digitale middelen kunnen administratie en processen geautomatiseerd of versimpeld worden. Daardoor blijft er meer tijd over voor bijvoorbeeld een praatje aan het bed. Slimmer en efficiënter werken helpt de kwaliteit van zorg op allerlei vlakken verbeteren. Zorgorganisaties kunnen slimmer organiseren, patiënten beter monitoren en behandelen en gebouwen duurzamer en beter beheren.
In de zorg hoeven we juist niet ver vooruit te lopen in nieuwe technologie. Als we maar wel profiteren van wat zijn waarde al bewezen heeft. De Gartner Hype Cycle geldt immers ook voor toepassingen in de zorg. Nieuwe technologie doorloopt een aantal fases: van grote verwachtingen naar teleurstelling tot de fase waarin de hijgerigheid voorbij is en de nieuwe technologie productief is en rendement gaat opleveren.
Breng organisatie en medewerkers in beweging
De digitale zorgwerkplek is inmiddels de waardevolle technologie die rendement en kwaliteit oplevert voor de dagelijkse zorgpraktijk. Mooie bijvangst is dat je de organisatie en medewerkers in beweging brengt. Zo ontstaan de technologische randvoorwaarden en de bereidheid en gewenning om verder te digitaliseren. En zo creëer je de voedingsbodem voor de volgende technologische ontwikkelingen die er onmiskenbaar aankomen en toegevoegde waarde voor de zorg opleveren. Zonder hypes of luchtfietserij. Laten we erop vertrouwen dat de nieuwe minister van VWS in de toekomst de hypebehoefte tot zijn schoenen kan beperken.
Marcel Lucker, Winvision
