Zowel cliënten en mantelzorgers als zorgprofessionals zijn overwegend positief over de huidige wijkverpleging. Dat concludeert onderzoeksbureau NIVEL op basis van onderzoek onder 2500 betrokkenen. Wel zien zorgprofessionals steeds meer cliënten met complexe zorgvragen en meer overbelaste mantelzorgers. Ook de samenwerking met gemeenten, sociale wijkteams en de ggz is een aandachtspunt.
Sinds de Hervorming Langdurige Zorg voeren wijkverpleegkundigen zelf de indicatiestelling voor wijkverpleging uit. De tevredenheid over het indicatiegesprek is hoog, met een gemiddelde tevredenheidsscore van 2,9 bij cliënten en 2,8 bij mantelzorgers, op een schaal van 1 tot 3. Ruim de helft van de cliënten geeft aan dat zij konden kiezen uit meerdere aanbieders. Voor een vijfde gold dit niet , omdat er maar één aanbieder actief was.
Ruim 80 procent kon bij het indicatiegesprek meebeslissen over het type en het tijdstip van de benodigde zorg. Over de persoon van de zorgverlener kon minder dan een kwart (24 procent) mee konden beslissen.
Afstemming
Cliënten vinden de geboden zorg over het algemeen toereikend. Van de mantelzorgers geeft bijna een vijfde aan (18 procent) meer zorg voor zijn/haar naaste te willen. Bijna twee derde van de cliënten geeft aan dat iemand van de wijkverpleging is aangewezen als contactpersoon. Opvallend is echter dat bijna een kwart aangeeft geen contactpersoon te hebben. Daarnaast geeft 14 procent aan het niet te weten, wat kan betekenen dat deze mensen ook geen vast aanspreekpunt hebben. Echte afstemming van de zorg tussen mantelzorgers en wijkverpleging vindt in de helft van de gevallen plaats.
Ondanks zulke tekortkomingen waarderen cliënten en mantelzorgers de zorgprofessionals van de wijkverpleging gemiddeld met een dikke acht. Ook verpleegkundigen en verzorgenden die wijkverpleging geven zijn positief over hun werk, bijvoorbeeld over de samenwerking met huisartsen. Wel ervaren zij meer werkdruk door de toename van het aantal kwetsbare cliënten met complexe zorgvragen.
Daarnaast schort het aan afstemming met andere partners, zoals gemeenten, sociale wijkteams en ggz-professionals. Ook geven de professionals aan dat bepaalde groepen zorgvragers hen niet altijd weten te vinden. Voor bijvoorbeeld mensen met psychiatrische problemen of mensen met een migratie-achtergrond is goede toegang naar wijkverpleging niet vanzelfsprekend.
Evaluatie
De evaluatie door het NIVEL maakt onderdeel uit van een bredere evaluatie van de Hervorming Langdurige Zorg, die het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) over de periode 2015 tot en met 2017 uitvoert op verzoek van het Ministerie van VWS. De evaluatie over de wijkverpleging voert het NIVEL uit voor het SCP. Voor dit onderzoek vulden bijna 1500 cliënten van thuiszorgorganisaties en ruim 1000 mantelzorgers vragenlijsten in. Daarnaast vulden 569 verpleegkundigen en verzorgenden die werken in de wijkverpleging een vragenlijst in en werden drie focusgroepen gehouden.
