De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) wil dat er een speciaal fonds komt waarmee gemeenten die kampen met tekorten voor de jeugdzorg uit de brand kunnen worden geholpen. Dit meldt Binnenlands Bestuur.
Aanleiding voor het pleidooi van VNG is een maandag gepubliceerd onderzoek van de NOS en Binnenlands Bestuur onder 228 gemeenten waaruit blijkt dat ruim driekwart van de gemeenten inmiddels een wachtlijst heeft voor jeugdzorg. Voor steeds meer kinderen wordt een beroep op jeugdzorg gedaan, terwijl het geld voor dit jaar in de helft van de gemeenten al op is.
Bijna negen van de tien gemeenten (87 procent) denken ook volgend jaar niet uit te komen met het zorgbudget. De hulpvraag waarmee kinderen komen, wordt volgens driekwart van de ondervraagde gemeenten bovendien ook nog eens zwaarder.
De VNG is blij met het onderzoek, omdat het volgens de koepelorganisatie “nieuwe inzichten geeft”. Gemeenten zouden tot nu toe slechts gegevens hebben tot en met 2016. “Wij herkennen de signalen: er zijn tekorten in de jeugdzorg”, aldus een woordvoerder van de VNG tegen Binnenlands Bestuur.
Bezuinigingen
Gemeenten zijn sinds 2015 zelf verantwoordelijk voor de uitvoering van drie zorgwetten op het gebied van maatschappelijke ondersteuning, jeugd en werk en inkomen. Bij de overheveling van jeugdzorg naar gemeenten was de verwachting dat de kinderen beter en efficiënter geholpen konden worden. Elk jaar wordt daarom verder op het jeugdzorgbudget bezuinigd. In het onderzoek geven gemeenten aan dat die veranderingen meer tijd nodig hebben voor een ‘innovatiever’ en passender zorgaanbod.
De VNG pleit voor een speciaal transformatiefonds om te voorkomen dat gemeenten in de problemen komen en geen kans krijgen de transformatie door te zetten. De eerder door het rijk ingeboekte bezuinigingen gaan volgens de gemeenten veel te snel en belemmeren een goede decentralisatie. “En er moeten goede afspraken worden gemaakt over een fatsoenlijke indexering van de budgetten”, aldus de VNG. “De zorgvraag van jongeren stijgt. Het huidige systeem is toegankelijker. Gemeenten bereiken doelgroepen die vroeger onder de radar waren gebleven.”
Verdeelmodellen
Ook zijn er volgens VNG aanwijzingen dat de verdeelmodellen niet goed werken, waardoor bepaalde gemeenten onbedoeld overschotten en tekorten krijgen. “We kunnen deze verdeelmodellen pas op termijn aanpassen, omdat je daar tenminste drie boekjaren voor nodig hebt – 2015, 2016 en 2017 – om verbanden te zien en conclusies te trekken. Sommige gemeenten kunnen tekorten nu nog compenseren vanuit andere taken, andere niet.”
