Zorgaanbieders ontwikkelen voorzieningen in de regio om de druk op de acute zorg te verlichten, zoals het beschikbaar stellen van bedden en de inzet van verpleegkundigen buiten kantooruren. Maar volgens koepelorganisatie Actiz zijn zorgverzekeraars terughoudend met de bekostiging van dergelijke initiatieven. Verzekeraars stellen dat er wel geld beschikbaar is, maar dat zich nog geen concrete voorstellen hebben aangediend.
Spoedeisende hulpafdelingen (SEH’s) in ziekenhuizen hebben het steeds drukker, met name door de toestroom van kwetsbare ouderen. De ziekenhuizen ervaren de groei van de acute zorg als knelpunt. Om de druk te verlichten besloot minister Schippers van VWS dit voorjaar dat er regionale loketten moeten komen die huisartsen en ziekenhuizen 24 uur per dag helpen bij het vinden van een juiste plek voor patiënten. Het gaat zowel om vervolgzorg na ontslag uit het ziekenhuis als instroom direct vanuit de eerste lijn. Het kabinet maakte hiervoor 25 miljoen euro vrij.
Actiz signaleert dat in diverse regio’s voorzieningen zijn getroffen die SEH’s en verwijzers ontlasten. Zo stellen eerstelijnsverblijven in de avonden en weekenden specialisten ouderengeneeskunde en wijkverpleegkundigen beschikbaar om samen met verwijzers te kijken waar cliënten terechtkunnen. Ook hebben zorgaanbieders investeringen gedaan in digitale hulpmiddelen die helpen bij het vinden van beschikbare plekken voor patiënten, zoals de website Verwijshulp.nl. De koepelorganisatie zegt echter van zorgaanbieders “signalen te ontvangen” dat er bij verzekeraars in 2017 geen ruimte is om dergelijke voorzieningen te contracteren. “Onze leden moeten hun rol in de acute zorgketen tot dusver zelf financieren.”
Bekostiging
Volgens Actiz heeft de minister expliciet aangegeven dat verzekeraars voor de bekostiging gebruik kunnen maken van zogeheten max-max-tarieven die door de NZa zijn ingevoerd om ruimte te bieden aan innovaties en kwaliteitsverbeteringen in de zorg. Concreet houdt dit in dat zorgaanbieders een hoger tarief voor zorg kunnen ontvangen, tot maximaal tien procent boven het reguliere maximumtarief. Maar dat is volgens de koepel nog bij geen van de regionale initiatieven gebeurd.
Zorgverzekeraars Nederland (ZN) erkent dat er nog geen afspraken zijn gemaakt tussen verzekeraars en zorgaanbieders over de bekostiging van initiatieven om de SEH te ontlasten. Maar het feit dat die afspraken er nog niet zijn, komt volgens de brancheorganisatie doordat zorgaanbieders nog geen concrete casussen aan de verzekeraars hebben voorgelegd. “Er is wel degelijk geld beschikbaar”, zegt ZN-woordvoerder Rik van Druten. “Dat heeft te maken met de zorgplicht van verzekeraars. Maar dan moeten zorgaanbieders wel met een heldere onderbouwing komen waarvoor het extra geld nodig is. En dat is nog niet gebeurd.”
Businesscase
Actiz heeft de verzekeraars schriftelijk gevraagd hoe zij de extra 25 miljoen euro, die bedoeld zijn voor de regionale ontwikkelingen, nog in 2017 gaan contracteren. ZN noemt die oproep “bijzonder”. “Actiz zou aan de eigen leden moeten vragen hoe het geld besteed moet worden”, aldus Van Druten. “En vervolgens met concrete businesscases bij de zorgverzekeraars aankloppen. Het aanpakken van de drukte op de SEH’s is voor alle partijen van belang. Maar het moet helder zijn waarom een initiatief concreet bijdraagt aan het oplossen van dit probleem.”