Zorgaanbieders zoeken elkaar steeds nadrukkelijker op. In het eerste half jaar van 2012 zijn er 120 nieuwe samenwerkingsverbanden op touw gezet tegen 97 in heel 2011. Dit concludeert adviesbureau JBR op basis van een eigen inventarisatie.
Wel is het aantal het aantal volwaardige fusies dit jaar ten opzichte van 2011 gedaald. Samenwerking op basis van zelfstandigheid is in het eerste half jaar de meest voorkomende vorm van concentratie. Stephan van de Vusse van JBR sluit niet uit dat dit de opmaat vormt voor formele fusies in de toekomst. “Er wordt vaak van samenwerking gesproken, maar eigenlijk bekijken betrokken partijen hoe ze kunnen integreren”, aldus Van de Vusse. “Als je uiteindelijk keuzes wilt maken ten aanzien van het behandelaanbod of het samenvoegen van afdelingen zonder telkens weer te moeten overleggen, kom je vaak toch bij fusie uit.”
Fusietoets
Om deze reden maken verschillende ziekenhuizen volgens Van de Vusse nu vaart met het daadwerkelijk uitvoeren van fusieplannen. Daarbij nemen ze hindernissen als de fusietoets en weerstand in de publieke opinie voor lief.
Overnames
Naast samenwerking op basis van zelfstandigheid neemt ook het aantal overnames toe. Hoewel Van de Vusse onlangs in NRC Handelsblad constateerde dat private investeerders op dit terrein steeds actiever zijn, is het aantal zichtbare deals vanuit die hoek in de eerste helft van 2012 beperkt gebleven. Het zijn vooral de reguliere zorgaanbieders geweest die op overnamepad zijn geweest, waarbij in het bijzonder ondersteunende activiteiten als laboratoria zijn overgenomen.
Liquiditeitsproblemen
Als belangrijke actuele aanleiding voor concentratie wijst Van de Vusse de financiële onzekerheid die voorkomt uit respectievelijk het contracteringsbeleid van zorgverzekeraars en overheidsbudgettering aan. Doordat zorgverzekeraars niet of anders contracteren, te laat uitbetalen of hun bevoorschotting opeisen kampen verschillende aanbieders met acute liquiditeitsproblemen.
Care
De samenwerkingstrend beperkt zich niet tot de curatieve zorg. Ook binnen de care-sector wordt er steeds meer samengewerkt waarbij JBR in 2012 al 46 samenwerkingen noteert. Met name in de care-sector heeft een relatief hoog aantal overnames plaats gevonden. Zo heeft Magenta Zorg bijvoorbeeld thuiszorgorganisatie Actie Zorg overgenomen, heeft Nova Zorgbemiddeling branchegenoot Thuiszorg Gooizorg overgenomen en wordt zorginstelling Beweging 3.0 bestuurlijk verantwoordelijk voor de Stichting Welzijn Amersfoort (SWA. )
Verdubbeling
Als de samenwerkingstrend het patroon van 2011 volgt, zal het totale aantal samenwerkingsverbanden dit jaar verdubbelen tot circa tweehonderd. Met de onzekere politieke agenda en verkiezingen in het verschiet kijken veel zorgaanbieders momenteel de kat uit de boom, maar Van de Vusse verwacht dat de samenwerkingstrend in het vierde kwartaal weer krachtig doorzet.
