Accountants moeten de jaarrekeningen van ziekenhuizen en universitaire medische centra over 2013 niet goedkeuren. Dat stelt beroepsorganisatie van accountants NBA in een aanwijzing, een zogenaamde ‘Alert’, aan haar leden.
Door onder meer de toegenomen complexiteit van het bekostigingssysteem kunnen ziekenhuizen niet met zekerheid hun omzet bepalen, waardoor accountants ook geen sluitende controle kunnen uitvoeren. In een brandbrief aan de minister van VWS wees de NBA in december 2012 al op dreigende onzekerheden bij de jaarrekeningen.
Open normen
De NBA noemt in de Alert aan haar leden onder meer de “open normen die gedurende en na afloop van het boekjaar door de regelgever met terugwerkende kracht nader zijn geduid”. Het achteraf duiden van regels kan volgens de accountants leiden tot fouten en onzekerheden. Daarbij stellen de accountants dat het met terugwerkende kracht volledig voldoen aan achteraf vastgestelde nadere duidingen in veel gevallen onmogelijk is. De interne organisatie was hier niet op ingericht en/of data-analyse achteraf is niet altijd mogelijk is. “Waar herstel niet mogelijk is, zullen ziekenhuizen en UMC’s de gevolgen van het niet (kunnen) voldoen van de ziekenhuizen en UMC’s aan de registratie- en declaratieregels moeten inschatten. Als gevolg hiervan bestaat onzekerheid over de omzetverantwoording voor het ziekenhuis die ook leidt tot een onzekerheid in de controle van de accountant”, meldt de NBA in haar Alert.
Geen eenduidige normstelling
Een ander kritiekpunt van de NBA is het ontbreken van eenduidige normstelling. “Op dit moment zijn de normen voor misbruik en oneigenlijk gebruik niet geconcretiseerd, waardoor een instelling de registratie niet op deze elementen kan toetsen. Dit betekent dat verzekeraars en toezichthouders declaraties met terugwerkende kracht over de afgelopen 5 jaar kunnen controleren. Dit gebeurt in de praktijk ook, stellen de accountants. Hierdoor bestaat er “een verhoogd risico” dat normen voor misbruik en oneigenlijk gebruik in de toekomst worden vastgesteld en dan met terugwerkende kracht effect kunnen hebben op de juistheid van de declaraties in 2013 (en eerder). “De instellingen kunnen geen gefundeerde inschatting maken van de omvang van declaraties die later als oneigenlijk worden aangemerkt; evenmin kan een controle op dit aspect worden uitgevoerd.”
Extra controles
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), verantwoordelijk voor het beheer en de uitvoering van de DBC-systematiek, spreekt tegen dat ze regels met terugwerkende kracht verandert. “Dat is absoluut onwaar”, zegt woordvoerster Hanneke Miedema tegen Skipr. “Wel is het zo dat we extra zijn gaan controleren. Als gemaakte fouten aan het licht komen en worden gecorrigeerd, kan het voorkomen dat een goedgekeurde jaarrekening toch fouten blijkt te bevatten. Dit moet niet worden uitgelegd als dat de NZa achteraf regels heeft gewijzigd.”
Zij verwijst hierbij naar de problematiek bij het St Antonius ziekenhuis in Nieuwegein. Het ziekenhuis kreeg eerder dit jaar een boete van 2,5 miljoen euro opgelegd door de NZa vanwege foute declaraties. Uit het onderzoek van de NZa bleek bijvoorbeeld dat voor patiënten die langer dan 2 uur in het ziekenhuis waren soms ten onrechte een hele dag verpleging in rekening werd gebracht. Ook bracht het ziekenhuis een spiraaltje in rekening bij zorgverzekeraars voor patiënten die dat al hadden betaald bij de apotheek.
“Oorzaak van de foute declaraties was mety name de complexe regelgeving. Er was geen sprake van verwijtbaarheid Dat concludeerde de onderzoekscommissie Bruggeman.”, zegt Wouter van der Horst, woordvoerder van de Nederlandse Verenging van Ziekenhuizen (NVZ). “Alle ziekenhuizen kampen met deze problematiek.”
Gevolgen
Wanneer de jaarrekening van ziekenhuizen niet wordt goedgekeurd, kan dat gevolgen hebben voor de relatie met banken, bijvoorbeeld wanneer het gaat om afspraken over leningen en rente. Een niet goedgekeurde jaarrekening brengt risico met zich mee, aldus de NVZ en de NZa. Daarnaast gebruiken zorgverzekeraars de jaarrekening voor het vereveningsonderzoek.
Complexiteit
Yvonne van Rooy, voorzitter van de NVZ hekelde de complexiteit van het bekostigingssystematiek al eerder. Het groeiende aantal regels en veranderingen daarin maken de financiering in ziekenhuiszorg “onnodig complex”, zei zij in november in een reactie op het rapport dat de Algemene Rekenkamer publiceerde.
De Algemene Rekenkamer constateert in het rapport ‘Transparantie ziekenhuisuitgaven’, dat 28 oktober is verschenen, dat niemand goed zicht heeft op de geldstromen van en naar ziekenhuizen. Daarom is het onduidelijk of zorg terecht is geleverd en of die zorg op de juiste manier is gefactureerd en verantwoord.
(ANP /Skipr)
