Bijna negen van de tien vrijgevestigde medisch specialisten willen in 2015 vanuit een gemeenschappelijk medisch specialistisch bedrijf zorg gaan leveren aan het ziekenhuis. Daarmee kiezen de vrijgevestigde artsen in overgrote meerderheid voor continuering van hun huidige fiscale status als ondernemer.
Een en ander blijkt uit een peiling van de Orde van Medisch Specialisten (OMS). De herpositionering van de medisch specialisten is nodig vanwege de invoering van integrale tarieven in 2015. Waar vrijgevestigde artsen -samen goed voor ruim de helft van de circa dertien duizend medisch specialisten- nu nog los van het ziekenhuis afspraken maken met de verzekeraars over hun honorarium, maakt dit vanaf 2015 onderdeel uit van het ziekenhuisbudget. Daarmee komen ook de fiscale ondernemersvoordelen in het gedrang. Een mogelijk antwoord op de nieuwe situatie is het ondernemerschap verruilen voor een loondienstverband binnen het ziekenhuis.
MSB
Blijkens de peiling van de OMS voelt vrijwel geen enkele van de huidige vrijgevestigde specialisten voor loondienst. Een andere mogelijkheid is aandeelhouderschap van artsen. Omdat de huidige wetgeving veel beperkingen verbindt aan aandeelhouderschap in de zorg, is ook het zogeheten participatiemodel voor veel medisch specialisten geen aantrekkelijk alternatief. Blijft over het ‘medisch specialistisch bedrijf’ (MSB). De artsen zijn samen eigenaar van een dergelijk MSB, dat medische diensten aan het ziekenhuis verkoopt.
Afschuiven
Critici vrezen dat de komst van het MSB de bestuurbaarheid van de ziekenhuizen in gevaar brengt. In het samenwerkingsmodel is het ziekenhuis volledig afhankelijk van het MSB, terwijl de belangen van ziekenhuis en MSB niet altijd gelijk hoeven te lopen. In Het Financieele Dagblad van 29 april wijst jurist Klaas Meersma in dit verband op het gevaar van het afschuiven van kosten, bijvoorbeeld van nieuwe apparatuur.
Openheid
Ook Zorgverzekeraars Nederland (ZN) is bezorgd. De branchevereniging van de zorgverzekeraars laat in het FD bij monde van directeur Pieter Hasekamp weten dat de specialisten zich bij hun keuze voor een nieuw besturingsmodel teveel laten leiden door eigen fiscale belangen. Ook vreest ZN gebrek aan openheid waar het de onderhandelingen tussen ziekenhuizen en artsenn betreft.
Bestuurskamerdiscussie
De OMS en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) vinden de kritiek voorbarig en weinig vruchtbaar. “Het impliciete alternatief van deze financiers is het gedwongen loondienstverband voor alle specialisten”, aldus OMS-woordvoerder Eric Bosman. “En dat verbetert op geen enkele manier de kwaliteit van zorg. We moeten juist af van dit soort zinloze bestuurskamerdiscussies en de samenwerking tussen specialisten en ziekenhuisbestuurders zo goed mogelijk vormgeven.”
Volgens de orde en de NVZ hebben elk van de mogelijke bestuursmodellen voor- en nadelen, die in elk ziekenhuis moeten worden afgezet tegen de lokale situatie.