Voor de toepassing van farmacogenetica bij voorschrijven van geneesmiddelen en medicatiebewaking stelt de Europese Unie 15 miljoen euro beschikbaar. Ziekenhuisapothekers Henk-Jan Guchelaar en Jesse Swen dienden hiertoe een projectaanvraag in, samen met de apothekersvereniging KNMP en vijftien Europese partners.
De farmacogenetica onderzoekt hoe variaties in het DNA de reactie op een medicijn kunnen beïnvloeden; dit geldt voor zowel het therapeutische effect van het medicijn als de mogelijke bijwerkingen.In de afgelopen tien jaar heeft de werkgroep Farmacogenetica van de KNMP tachtig gengeneesmiddelinteracties geëvalueerd. Met deze adviezen kunnen artsen en apothekers de medicatie afstemmen op het DNA van de patiënt.
G-Standaard
Het project U-PGx ‘Making actionable pharmacogenomic data and effective treatment optimization accessible to every European citizen’ start op 1 januari 2016 en heeft een looptijd van vijf jaar.
Hoofddoel is de implementatie in zeven Europese landen van de door de werkgroep Farmacogenetica opgestelde gen-geneesmiddelinteracties. In Nederland zijn deze richtlijnen al beschikbaar via de G-Standaard, de database van alle producten die door de apotheek worden afgeleverd. Hierin zijn geneesmiddelen ook voorzien van farmaceutische gegevens en medicatiebewakingsgegevens.
De deelnemende organisaties in deze landen gaan vervolgens de effecten meten van de farmacogenetica-adviezen op de behandeluitkomst bij patiënten. Ook onderzoeken ze of deze werkwijze kosteneffectief is.
Koploper
Volgens hoofdaanvrager Guchelaar, hoogleraar klinische farmacie en afdelingshoofd klinische farmacie en toxicologie aan het LUMC, is de toekenning van de subsidie van groot belang voor Nederland. “De Nederlandse apothekers lopen mondiaal al jaren voorop met richtlijnen voor farmacogenetica. Het implementeren daarvan in Europa is een grote erkenning voor de werkgroep Farmacogenetica.”
De KNMP zal meewerken aan de Engelse vertaling van de farmacogenetische adviezen en risico-analyses, waarna de deelnemende landen deze omzetten in hun eigen taal.
Horizon 2020
De miljoenen voor het project zijn afkomstig van het Europese subsidieprogramma Horizon 2020, het programma van de Europese Commissie om Europees om onderzoek en innovatie te stimuleren. Horizon 2020 loopt sinds 1 januari 2014 en is de opvolger van het Zevende Kaderprogramma (KP7). Horizon 2020 heeft een totaalbudget van ongeveer 80 miljard euro voor de periode 2014-2020.