AppleMark
De ambulantisering van de ggz dreigt in een patstelling te raken door de groeiende complexiteit van het speelveld. Ook neemt het gevaar van afwenteling en fragmentatie toe door de betrokkenheid van steeds meer partijen.
Dat stelt het Trimbos-instituut in een tussentijdse analyse van de ambulantisering. In het kader van deze operatie moeten de ggz de komende jaren de intramurale capaciteit met zo’n 30 procent afbouwen. De vrijgekomen middelen moeten worden ingezet voor capaciteitsuitbreiding en kwaliteitsverbetering van de ambulante zorg. De gedachte daarbij is dat ggz-cliënten vanuit het oogpunt van zelfstandigheid en kwaliteit van leven meer gebaat zijn bij hulp en ondersteuning in eigen omgeving.
Het Trimbos-instituut constateert dat er een begin is gemaakt met deze operatie. De afbouw van de intramurale ggz zet door en binnen de Zvw-gefinancierde ggz vindt “een gedeeltelijke intensivering” plaats van de ambulante zorg.
Tempo
Tegelijk vraagt het Trimbos-instituut zich af of beschikbare ruimte voor intensivering volledig wordt benut. Ook betwijfelt het Trimbos of het tempo van de intensivering aansluit bij de doelstellingen van het ambulantiseringstraject, dat in 2020 moet zijn afgerond.
Met name de decentralisering in het sociaal domein zorgt voor onduidelijkheid en vertraging. Volgens het Trimbos verkeren gemeenten nog volop in de fase van de beleidsontwikkeling. Dat betekent dat ze nog geen concrete op- of afbouwplannen hebben. Daarbij oriënteren ze zich vooral op de opvangkant van de zorg aan mensen met psychische aandoeningen en in mindere mate op de participatiekant.
Goede wil
Hoewel het Trimbos op regionaal niveau “veel goede wil” ziet, zijn het speelveld en de aansturing van de zorg als gevolg van de opeenvolgende moderniseringen van het zorgstelsel zeer complex geworden. “Gezamenlijk overleg van zorgverzekeraars, gemeenten, zorgaanbieders en cliëntenorganisaties is nodig om tot een geïntegreerd, herstelondersteunend regionaal zorglandschap te komen, maar blijft in de meeste regio’s nog uit”, constateert Trimbos.
Door “het complexe speelveld aan belangen” dreigt er volgens het Trimbos een “patstelling”. Ook is er het gevaar van afwenteling en fragmentatie.
In een brief aan de Tweede Kamer laat minister Schippers weten dat het Trimbos-rapport “een tussenanalyse is die zich niet leent niet voor harde conclusies”. “Wel wil ik het beeld dat de analyse schetst bespreken met zorgaanbieders, gemeenten en zorgverzekeraars om te zien of zij dit delen en hoe en waar de opbouw van ambulante zorg kan en moet worden versneld”, aldus Schippers. In december verwacht ik de eerste Monitor Ambulantisering en hervorming langdurige zorg van het Trimbos te ontvangen.”