Om de grote veranderingen het hoofd te bieden, zet de helft van de zorginstellingen in de langdurige zorg in op zelfsturende teams. De organisaties combineren dit met een meer zakelijkere benadering en grotere flexibele schil van het personeelsbestand.
Dit blijkt uit de Financiële Zorgthermometer over het vierde kwartaal, waarin onderzoeks- en adviesbureau Finance Ideas en HEAD, de vereniging van financiële specialisten in de zorg, inventariseren wat financials in de zorgsector voor de komende twaalf maanden verwachten.
Zorginstellingen in de langdurige zorg hebben de afgelopen jaren te maken gehad met het scheiden van wonen en zorg en decentralisatie naar gemeenten. Deze transities in combinatie met bezuinigingen noodzaakt zorginstellingen er toe om de bedrijfsvoering aan te passen aan de nieuwe realiteit.
Ouderenzorg
Van de negenhonderd leden van de HEAD hebben er 145 aan het meest recente onderzoek meegewerkt. Ongeveer 40 procent van de instellingen in de ouderenzorg geeft aan dat de landelijke gevolgen van de transitie negatiever zijn dan zij bij de introductie hadden verwacht. Slechts 8 procent ervaart de veranderingen positiever dan verwacht.
Instellingen actief in de gehandicaptenzorg (ghz) zijn minder negatief. Het merendeel van de instellingen zien de snelheid en de impact van de veranderingen als een groot financieel risico, gevolgd door de zorgcontractering bij de gemeenten en zorgkantoren.
Zelfsturende teams
Om de financiële risico’s op te vangen, zetten zorginstellingen voor de interne bedrijfsvoering met name in op zelfsturende teams, zo stellen de onderzoekers vast. Dit geldt voor ongeveer 47 procent van de verpleeg- en verzorgingshuizen en thuiszorginstellingen (vvt) en 41 procent van de ghz-instellingen. Meer verantwoordelijkheid bij de teams moet leiden tot minder overhead, meer klantgerichtheid en uiteindelijk lagere kosten, aldus de respondenten.
“De medewerkers krijgen nu de kans om meer te handelen naar eigen inzicht en ruimte. Zij zien als professionals wat de cliënt nodig heeft en kunnen daar het beste op inspelen. Juist nu is de verbinding met de medewerkers essentieel om onze resultaten en doelen te kunnen behalen”, zegt Ellen Kalkhoven, voorzitter van de HEAD.
Extramuraal
Van de respondenten in de gehandicaptensector geeft 70 procent aan dat extramurale zorg meer aandacht heeft gekregen dan voorheen. Bij instellingen actief in de ouderenzorg betreft dit circa 40 procent, maar zij geven ook te kennen meer focus te leggen op ondersteuning in de wijk.
“De filosofie van zelfsturende teams is positief. Aan bestuurders de uitdaging om de huidige cultuur te doorbreken en bij de implementatie onderscheid te maken tussen verschillende achtergronden”, aldus Pim Diepstraten, directeur zorg van Finance Ideas.