Alkoholkrankheit abstrakt
Verslavingszorg vindt steeds minder in de specialistische ggz en steeds meer in de generalistische basis ggz plaats. Dat blijkt uit de laatste Kerncijfers Verslavingszorg van het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (Ladis).
Daarmee manifesteert de reguliere verslavingszorg zich als kostenbesparend en kosteneffectief, constateert GGZ Nederland. Over de hele linie is er sprake van een daling van het aantal cliënten. Vorig jaar zochten ongeveer 65.000 mensen hulp bij een instelling voor verslavingszorg, 7 procent minder dan in 2014. Daarmee zet de dalende trend, die in 2011 werd ingezet, door.
De afgelopen tien jaar zijn diverse initiatieven genomen om de toegang tot verslavingszorg te verbeteren en onderbehandeling aan te pakken, vooral voor mensen met complexe problematiek. Onder meer met e-health-interventies, ambulante behandelingen en het bieden van consultatie bijvoorbeeld via de praktijkondersteuners bij de huisarts hebben er toe geleid dat inmiddels 80 procent van alle behandelingen in de verslavingszorg zonder opname is. Toch valt er vanuit e-health perspectief nog een salg te maken; slechts 1 procent van alle contacten verloopt digitaal.
Alcohol
Met zo’n 30 duizend hulpvragen is alcohol nog altijd de belangrijkste reden voor contact met de verslavingszorg. Toch is alcohol nog een onderschat probleem, stelt GGZ Nederland. Het netwerk verslavingszorg van de branchevereniging pleit voor meer deskundigheidsbevordering en vroegsignalering. Volgens het netwerk is het belangrijk dat huisartsen goed in staat zijn alcoholmisbruik te signaleren en bespreekbaar te maken, omdat mensen dit vaak niet uit zichzelf doen uit schaamte of drinken uit een sociale gewoonte.
“We weten dat niet iedereen met een alcoholprobleem hulp zoekt, het werkelijke alcoholprobleem is groter dan we in de cijfers terugzien”, reageert Ruud Rutten, bestuurder van Tactus Verslavingszorg. “De meeste mensen proberen eerst alleen of met behulp van familieleden hun alcoholprobleem op te lossen.”
“De juiste hulp is niet alleen in het belang van mensen zelf, maar ook van de maatschappij”, zegt Jasper ten Dam, directeur Jellinek Verslaving. “Bij verslavingen worden naast de kosten voor de zorg ook veel kosten buiten de gezondheidszorg gemaakt, bijvoorbeeld als gevolg van criminaliteit, ziekteverzuim of verkeersongevallen.” De kosten en schade als gevolg van alcohol worden geschat op 3,7 miljard euro.
Uit de Ladis-cijfers komen cannabis (11.000 personen) en heroïne (9.000 personen) als op één en twee na belangrijkste verslavingsprobleem naar voren. Wel daalt het aantal heroïneverslaafden. Tien jaar geleden waren dat er nog 13.500. De gemiddelde leeftijd van heroïnegebruikers ligt inmiddels op 48 jaar. Een op de vier is ouder dan 55 jaar. Twee derde van deze gebruikers kampt met meerdere verslavingen.
Ook waren er vorig jaar minder mensen in behandeling met een cocaïneverslaving. Dit aantal daalde met 10 procent tot 7.300. Het aandeel jongeren (onder de 25 jaar) met een coke-probleem nam in de afgelopen tien jaar af, van 12 procent in 2006 tot 6 procent vorig jaar.
Het aantal hulpvragen over problemen met ‘partydrug’ GHB is nauwelijks toegenomen vorig jaar. Tussen 2007 en 2012 was het aantal hulpvragers met een GHB-verslaving explosief gestegen. Opvallend is dat relatief veel vrouwen kampen met zo’n verslaving. Problemen met GHB doen zich voornamelijk voor in delen van Noord-Brabant, Twente en Friesland. (Skipr/ANP)