506541978
Zorgaanbieders zouden niet beboet moeten worden vanwege slechte uitkomsten, maar wanneer ze tekort schieten bij het rapporteren van uitkomsten. Dit is één van de actiepunten die terug te vinden is in de Value Agenda die Harvard-hoogleraar Michael Porter samen met twee dozijn beslissers uit de Nederlandse gezondheidszorg tijdens zijn recente bezoek heeft opgesteld.
Bij dit bezoek stelde Porter dat Nederland een goede uitgangspositie heeft om wereldwijd koploper te worden op het gebied van Value Based Healthcare, in het Nederlands ook wel aangeduid als waardegedreven zorg. Maar dan moet de Nederlandse zorg wel stappen zetten op het gebied van leiderschap en cultuur, organisatie, transparantie en financiering.
Actiepunten
In de VBHC-werkagenda vatten Porter en de betrokken Nederlandse besluitvormers deze uitdagingen samen in vier actiepunten. Om een omslag in cultuur richting VBHC te realiseren pleiten ze allereerst voor meer leiderschap. Omdat het huidige stelsel al zolang bestaat verloopt zowel het leveren als consumeren van zorg volgens vastgeroeste patronen. Patiënten gaan uit gewoonte naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis in plaats van te kiezen op basis van kwaliteit. Professionals zijn vaak huiverig om hun werkroutines aan te passen en zijn bang dat slechte uitkomsten hun reputatie schaadt. Met het oog hierop benadrukt Porter het belang van een veilige cultuur: niet slechte uitkomsten, maar niet willen rapporteren zou bestraft moeten worden.
Ketenzorg
Na cultuuromslag is een herinrichting van de organisatie langs de lijnen van geïntegreerde zorgpaden een volgende stap. Van oudsher is de zorg georganiseerd via afdelingen en vakgroepen, met schotjesvorming en fragmentatie als gevolg. Het hart van de organisatie zou gevormd moeten worden door innovatie praktijkteams rond bepaalde aandoeningen, die over de lijnen heen opereren. De scheiding tussen eerste, tweede en derde lijn is daarmee niet lange relevant.
Zorgbestuurders hebben volgens Porter de opdracht om de ontwikkeling van zulke geïntegreerde zorgpaden te bevorderen. Steun daarbij primair de professionals die graag willen, stelt Porter op basis van eigen ervaring, verspil geen energie aan medewerkers die niet gemotiveerd zijn.
Om uitkomsten beter te kunnen vastleggen en vergelijken zijn uniforme uitkomstmaten en kwaliteitsstandaarden nodig. Het probleem in Nederland is net als in veel ander landen dat niemand eigenaar is van een dergelijke systematiek, laat staan deze centraal kan opleggen. Voor de korte klap adviseert Porter daarom reeds bestaande standaarden als ICHOM over te nemen.
Toezicht
Als het om financiën gaat moet de zorg zich weg bewegen van volumebekostiging ten faveure van zogeheten bundled payments. Binnen deze gebundelde betalingen passen uitstekend afspraken over meerjarige contracten, gedeelde besparingen, informatie-uitwisseling en patiënt-betrokkenheid. In de VBHC-werkagenda is ook specifiek aandacht voor raden van toezicht. Om de veranderingen binnen de eigen organisatie goed te kunnen doorgronden en begeleiden, zouden ze geschoold moeten worden op het gebied van VBHC en geïntegreerde zorg.
Met de Nederlandse Value Agenda hopen initiatiefnemers The Decision Group, Amgen en Medtronic de implementatie van value based healthcare te versnellen met als uiteindelijke doel de patiëntwaarde te verhogen. De volledige Value Agenda verschijnt in juli 2017.
