colored child abacus on money fond
Menzis heeft met dertig ziekenhuizen en zbc’s een driejarig contract gesloten voor de waardegerichte inkoop van zorg. Dit betekent dat de zorgverzekeraar vanaf 2018 voor bepaalde aandoeningen een verbetering van de behandeluitkomst stimuleert. Om de zorgaanbieders de ruimte te bieden een kwaliteitsslag te maken en het voor patiënten aantrekkelijk te maken voor deze aanbieders te kiezen, verdwijnen vanaf 2018 de volumeplafonds.
Menzis maakte eerder dit jaar bekend vanaf 2018 haar inkoopbeleid meer te gaan richten op afspraken met zorgaanbieders die waarde toevoegen aan de zorg voor patiënten. Onderzoek en ervaring leren volgens de verzekeraar dat hogere kwaliteit en lagere kosten samengaan. Hogere kwaliteit kan bijvoorbeeld betekenen dat een behandeling in één keer succesvol is, zonder complicaties of heropnames. Ook kan een behandelmethode met lagere kosten tot gelijkblijvende uitkomsten leiden.
De meerjarenafspraken die Menzis met ingang van 2018 heeft gesloten hebben betrekking op de inkoop van de behandeling van heup- en knieartrose en staaroperaties. In totaal betreft het zo’n tienduizend patiënten die jaarlijks voor deze aandoeningen worden behandeld. Elke Nederlandse zorgaanbieder die deze behandelingen aanbiedt kwam in aanmerking voor waardegerichte zorginkoop, licht Ward Bijlsma, programmamanager bij Menzis, toe. “Uiteindelijk zetten dertig aanbieders hun handtekening onder het meerjarencontract. Een mooi resultaat op een totaal van tachtig aanbieders. Dat geeft aan dat aanbieders lef hebben en mee willen in de beweging van bekostiging van volume naar bekostiging van waarde.”
Kwaliteit
Menzis vraagt deelnemende zorgaanbieders onderling inzicht te bieden in de gemaakte kosten, de geleverde kwaliteit en de stappen die jaarlijks worden gezet om die kwaliteit te verbeteren. Inzicht in uitkomsten stimuleert de zorgaanbieder om te leren en te verbeteren, waardoor de zorg voor patiënten verbetert, zo beredeneert de verzekeraar. Patiënten kunnen op hun beurt een zorgaanbieder kiezen op basis van voor hen relevante kwaliteit.
Het is niet de bedoeling om de registratielast voor zorgverleners te vergroten, benadrukt Bijlsma. “We gebruiken bestaande informatie. Er zijn namelijk al veel meetgegevens beschikbaar over deze behandelingen. Alle gegevens van de deelnemende aanbieders worden – geanonimiseerd – door een derde partij met elkaar vergeleken. Uitkomsten worden tijdens jaarlijkse spiegelbijeenkomsten besproken. Op basis hiervan maken de deelnemers verbeterplannen, die ze in het volgende jaar uitvoeren.”
Bundelafspraken
Voor de vergoeding van de behandelingen heeft Menzis met de zorgaanbieders bundelafspraken gemaakt, waarbij voor het gehele behandeltraject in het ziekenhuis of het zbc – van operatie, nacontroles tot zorg bij complicaties – vooraf één bedrag wordt betaald. Dit moet de prikkel wegnemen om veel zorg te leveren en zorgaanbieders stimuleren om betere kwaliteit na te streven, bijvoorbeeld om complicaties te voorkomen. Bijlsma: “In de bundels wordt gerekend met gemiddelden. Zijn er veel complicaties, dan is dit voor rekening van de aanbieder. Zijn er echter weinig complicaties, dan levert dit de zorgaanbieder geld op. Dit moet er uiteindelijk voor zorgen dat de kwaliteit van de zorg omhoog gaat en de zorgkosten omlaag.”
Een dergelijk systeem bevat ook risico’s. Want hoe voorkom je dat een zorgaanbieder patiënten met complexe problematiek gaat weren, omdat die relatief duur zijn? “Door het vergoedingsbedrag te baseren op de risico-kenmerken van de patiënt”, stelt Bijlsma. “Daarmee is voor een patiënt met een hoger risico op complicaties meer vergoeding beschikbaar dan voor een patiënt met een laag risico. En door via een zogenoemde stop-loss- clausule patiënten die erg duur worden vanwege meerdere complicaties buiten de bundel te houden en op de reguliere wijze te vergoeden.”
Volumeplafonds
Om ervoor te zorgen dat patiënten altijd terecht kunnen op de plekken waar de beste zorg wordt geleverd, schrapt Menzis de volumeplafonds voor deze aanbieders. Bijlsma: “In 2018 geldt dit voor alle deelnemers, in 2019 en 2020 is dit vrije volume afhankelijk van de gerealiseerde verbetering in het voorafgaande jaar. Zorgaanbieders waarbij per saldo in 2018 de uitkomsten achteruit gaan, verliezen vrij volume voor heup- en knieprotheses. Ook is het vrijlaten van het volumeplafond gekoppeld aan de andere afspraken binnen dit traject, zoals het opstellen van een verbeterplan en deelname aan de spiegelbijeenkomsten.”
In 2018 richt het traject zich wat betreft heup- en kniebehandelingen op patiënten die een operatie krijgen, maar het is de intentie om in afstemming met de deelnemers de scope in volgende jaren uit te breiden naar alle patiënten met heup- of knieartrose, aldus Bijlsma. “Bij knie- en heupartrose gaat het dan ook om de behandeluitkomsten voor patiënten die geen operatie krijgen. En ook de nazorg, zoals het revalidatietraject bij de fysiotherapeut, wordt dan meegenomen. Het draait uiteindelijk om het meten en organiseren van het hele zorgtraject rondom de patiënt.”
Menzis heeft de ambitie om op termijn meer zorg waardegericht in te kopen. Bijlsma: “Daarbij wordt in eerste instantie gedacht aan andere eenmalige behandelingen, zoals maagverkleiningen. Maar ook op chronische aandoeningen zoals reuma is het toepasbaar. Belangrijk is echter om eerst de bestaande afspraken tot een succes te maken, samen met de aanbieders.”
